Standard HDMI pozwala na przesłanie, oprócz wysokiej jakości obrazu, także wielokanałowego sygnału audio. W przypadku prostych połączeń laptop-projektor ogromnie ułatwia to pracę. Większość nowoczesnych projektorów wyposażona jest w głośniki, więc używając jednego przewodu, zapewnia się odbiorcom zarówno wizję, jak i fonię. Jednak co w przypadku, gdy wykonuje się dużą instalację audio-video z zewnętrznym systemem nagłośnieniowym? Raczej wątpliwy jest fakt, by matryce miksujące dźwięk miały wejścia HDMI. Z pomocą przyjdzie konwerter HDMI, który pozwoli na wyodrębnienie sygnału dźwiękowego i podanie go na dedykowane wyjście audio.
ATEN VE2812R to odbiornik sygnału HDbaseT, czyli sygnału wizyjnego przesyłanego za pomocą przewodu FTP. Takie rozwiązania przesyłu sygnału stosuje się w sytuacjach, gdy obraz trzeba przesłać na znaczną odległość. Wiadomym jest, że standard HDMI ma swoje ograniczenia i w sytuacji, gdy pomiędzy źródłem obrazu a projektorem jest np. 40 metrów, korzystanie z niego może być co najmniej ryzykowne. Na rynku dostępne są jednak w dobrych cenach konwertery, które zamienią sygnał HDMI na HDbaseT, który wspomnianą wcześniej skrętką komputerową można wysłać nawet na 100 metrów. Po drugiej stronie wstawia się konwerter i sprawa załatwiona. Zaletą takiego rozwiązania jest fakt, iż medium wykorzystywane do transmisji jest powszechnie dostępne, stosunkowo tanie i odporne na zakłócenia z otoczenia. Podstawowa funkcja VE2812R to właśnie zamiana takiego sygnału wizji z FTP na format odbierany przez większość urządzeń. Zachwyca prostota tego urządzenia – z jednej strony wkłada się RJ45, z drugiej złącze HDMI i działa.
Gniazdo RJ45 służy do przesłania sygnału HDbaseT, port RS-232 zrealizowany na trójpolowym gnieździe phoenix przeznaczony do sterowania oraz zasilające złącze jack DC.
Omawiane urządzenie oferuje jednak większą funkcjonalność. Przekształcając sygnał wizji, jednocześnie wyodrębnia dźwięk z HDMI i wysyła go do dedykowanego złącza RCA w formie cyfrowej i jednocześnie zamienia stereofoniczną fonię na postać analogową i przekazuje na złącze miniTRS. W taki sposób można podać sygnał dźwiękowy z laptopa lub odtwarzacza wprost na wejście systemu nagłośnieniowego. Jednym urządzeniem. To ogromnie upraszcza stałe instalacje AV, ogranicza liczbę aktywnych urządzeń, co ma wpływ na końcowy koszt i stabilną pracę instalacji.
Opisywane urządzenie to nieduży czarny prostopadłościan. Z lewej znajdują się złącza wejściowe, z prawej wyjściowe. Zaczynając od wejść, nie mogło zabraknąć gniazda RJ45 do podania na konwerter sygnału HDbaseT. Dalej, port RS-232 zrealizowany na trójpolowym gnieździe phoenix. W jego sąsiedztwie znajdują się przełączniki służące do konfiguracji konwertera, a lewą stronę uzupełnia zasilające złącze jack DC z dokręcaną blokadą dostarczające 5 V do poprawnej pracy układu. Prawa strona zaś to sekcja wyjściowa, złącze HDMI służące do podania sygnału obrazu na projektor lub telewizor oraz analogowe i cyfrowe złącze audio. Cyfrowy S/PDIF może pracować zarówno w układzie stereofonicznym, jak i w systemie dźwięku przestrzennego 5.1, co definiuje się fizycznym przełącznikiem znajdującym się w sąsiedztwie złącza. Jeśli chodzi o analogowe wyjście, jest ono zrealizowane na bardzo popularnym gnieździe miniTRS 3,5 mm i oferuje sygnał stereofoniczny, niezależnie od ustawień konwertera. Po tej samej stronie znajduje się także gniazdo odbiornika podczerwieni. Dzięki niemu możliwa będzie zdalna konfiguracja konwertera z poziomu pilota. Odbierająca dioda podczerwieni nie jest zamontowana w urządzeniu na stałe, ponieważ uniemożliwiałoby to umieszczenie konwertera w podwieszanym suficie czy szafie instalacyjnej. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy ograniczyć widoczne elementy instalacji do minimum, wystawiając na zewnątrz jedynie miniaturowy odbiornik. Na przodzie znajdują się trzy kontrolki zrealizowane za pomocą diod elektroluminescencyjnych. Pierwsza z nich, opisana jako HDMI OUT dostarcza informacji o prawidłowo wpiętym urządzeniu końcowym, takim jak projektor czy telewizor. Ułatwia to diagnostykę w przypadku problemów z odbiorem obrazu. Kolejny LED o nazwie LINK informuje, że połączenie pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem zostało wykonane poprawnie i sygnał HDbaseT dociera do konwertera. Jeśli ta dioda nie świeci się, to znak, że należy sprawdzić, czy wtyki RJ45 zostały zaciśnięte poprawnie lub czy nadajnik jest poprawnie zasilany. Ostatnia kontrolka stwierdza obecność zasilania odbiornika. Gdy wszystkie trzy kontrolki mrugają synchronicznie oznacza to, że trwa aktualizacja oprogramowania. Konwerter odbiera obraz w rozdzielczości 4K pod warunkiem, że długość zastosowanego przewodu FTP nie jest większa niż 100 metrów, co i tak jest wynikiem imponującym. W przypadku, gdy odległość pomiędzy nadajnikiem i odbiornikiem jest większa, niezbędna będzie rekonfiguracja ATEN-a za pomocą przełączników znajdujących się na obudowie. Po tej czynności przesyła się 1080p na dystans do 150 metrów. VE2812R jest zgodny z HDCP2.2, HDMI1.4, a także gwarantuje niezawodną transmisję wysokiej jakości nieskompresowanych sygnałów HDMI. Co więcej, za pomocą tego konwertera i kawałka skrętki przesłać można także obraz 3D w 4K i 36-bitowej głębi kolorów. Bezstratne formaty audio osadzone w sygnale HDMI także nie stanowią żadnego problemu przy przesyle i konwersji.
Dźwięk z konwertera otrzymuje się zarówno w postaci analogowej, jak i cyfrowej w formie systemu dźwięku przestrzennego. Oczywiście, audio cały czas podawane jest także na wyjście HDMI.
Wspomniałem wcześniej o złączu RS232. Urządzenie można konfigurować za pomocą przełączników na obudowie. Co jednak, gdy konwerter jest już zamontowany, choćby pod sufitem? Za pomocą wspomnianego wcześniej złącza można sterować funkcjami ATEN-a poprzez komputer. Nie trzeba wspinać się do zamontowanego urządzenia, by mieć kontrolę nad parametrami obrazu, jak choćby rozdzielczość. Korzystając ze zdalnego sterowania przez komputer, można także zmienić format audio, wyciszyć dźwięk i to niezależnie: ten ze złącza HDMI oraz ten z dedykowanych złącz audio.
ATEN VE2812R to uniwersalne urządzenie kompaktowych rozmiarów, które oprócz konwersji sygnału HDbaseT na HDMI, pozwala także na podłączenie poza projektorem lub telewizorem, także systemu nagłośnieniowego. Obecnie najczęściej spotykane formaty wizji to sygnały w rozdzielczości HD. Ten konwerter jest zaprojektowany z myślą do przodu i bez problemu przyjmie i przekształci sygnał 4K, a także wielokanałowy przestrzenny sygnał audio, dzięki czemu stosowanie zewnętrznych urządzeń konwertujących fonię okazuje się zbyteczne. Dzięki zdalnemu sterowaniu poprzez RS-232 można go umieścić praktycznie wszędzie. Moje zdanie jest takie, że nawet jeśli obecny projekt instalacji AV nie zakłada wyodrębniania dźwięku z HDMI, warto jako odbiornik sygnału HDbaseT wybrać właśnie VE2812R. Jeśli pojawi się taka konieczność, po prostu końcówkę przewodu służącego do podania dźwięku na system nagłośnieniowy wepnie się w konwerter i działa. Bez wymiany jakiegokolwiek urządzenia.
TEKST: Wojciech Szkodziński, AVIntegracje
