Ashly Audio AQM1208 cyfrowy mikser strefowy

I tu ciekawostka, bowiem geneza nazwy owiana jest pewną tajemnicą – w wielu materiałach, także oficjalnych, można przeczytać, że pochodzi od nazwiska jednego z założycieli, który jednak nie zdecydował się kontynuować działalności – Larry’ego Ashley’a. A literę “e” zabrano z jego nazwiska, by efekt zabrzmiał bardziej enigmatycznie. Jednak kilka lat temu Mark Wentling, prezes Ashly Audio, powiedział w wywiadzie, że nazwa nie odnosi się do żadnej realnej postaci. Jak było naprawdę, nie jest jednak tak istotne, jak to, że marka stała się synonimem produktów wysokiej jakości i tak jest do dziś. Dla porządku dodajmy jeszcze, że w 2008 roku firmę wykupił kanadyjski koncern dystrybucyjny JAM Industries, od 2021 roku noszący nazwę Exertis | JAM.

AQM1208 to wyspecjalizowany procesor cyfrowy, który oparty jest na firmowym DSP AquaControl – urządzenie ma postać modułu do racka, o wysokości 1U. W praktyce zaś jest to mikser strefowy, przeznaczony do współpracy z zewnętrznymi wzmacniaczami i dający się obsługiwać za pomocą interfejsu użytkownika opartego na sieciowym serwerze AquaControl™, przy czym nie potrzeba do tego instalacji żadnego oprogramowania, wystarczy dowolny komputer, czy też urządzenie mobilne, które będzie się łączyć z AQM1208 za pomocą routera Ethernet lub Wi-Fi (względnie poprzez bezpośrednie połączenie Ethernet). Dostęp do serwera uzyskamy za pomocą przeglądarki, zaś obsługiwane są Chrome, Edge i Safari. Producent zaleca minimalną rozdzielczość ekranu 1024 x 768, zaś sam rozmiar 10 cali lub większy (co dotyczy oczywiście komputerów, z urządzeniami mobilnymi jest nieco inaczej). By zapewnić stabilność i kompatybilność połączenia urządzenie jest domyślnie tak skonfigurowane, by automatycznie przypisywać mu adres IP. Od strony praktycznej wygląda to tak – należy najpierw podłączyć gniazdo Ethernet do routera, w celu automatycznego przydzielenia adresu IP (DHCP), względnie podłączyć je bezpośrednio do komputera w celu automatycznego przydzielenia adresu IP łącza lokalnego. W tym momencie możemy już uzyskać dostęp do AquaControl™ i w razie potrzeby zmienić adres IP na stały. Użytkownicy znający starszy system, Protea DSP, także powinni być usatysfakcjonowani, ponieważ znajdą w AquaControl™ większość dostępnych w nim funkcji. Zalety zdalnego dostępu i sterowania poprzez sieć ma wiele zalet, w tym także taką, że integrator może szybko zareagować na ewentualne problemy i rozwiązać je z miejsca, w którym się aktualnie znajduje – bez potrzeby przyjeżdżania na miejsce. W ten sposób da się zrobić praktycznie wszystko. Dodajmy też, że w ofercie producenta znajduje się specjalny naścienny panel dotykowy AquaTouch7 (7-calowy), który bardzo ułatwia obsługę urządzenia, także dzięki przyjaznemu GUI.

Skoro zaczęliśmy od zdalnego sterowania – a za chwilę przyjrzymy się bliżej samemu sprzętowi – warto też wspomnieć, że AquaControl™ oferuje m.in. stronę ze wszystkimi miernikami wysterowania wejść, wyjść i miksera, możliwość zaznaczania, odznaczania pól wyboru dla funkcji przypisywania kanałów i wiele innych. DSP urządzenia zawiera szereg narzędzi pozwalających na optymalizację działania i dopasowania dźwięku do sytuacji, takich jak na przykład sekcja wzmacniania, kompresor, limiter i bramkę, ducking matrix (matrycę tłumienia podkładu), korektory (10-pasmowy parametryczny, HPF/LPF), 2, 3 i 4-drożny crossover, opóźnienie, filtry FIR, automatyczne miksowanie, tłumienie hałasu otoczenia, mierniki, generator testowy, czy harmonogram wydarzeń. To wszystko pozwala na wiele różnych zastosowań i sprawia, że omawiane urządzenie sprawdzi się w wielu miejscach i sytuacjach.

AQM1208 przeznaczony jest do pracy w takich miejscach jak szkoły i uczelnie, sale wykładowe, audytoria, sale sportowe, biura, magazyny, sklepy wielkopowierzchniowe, obiekty gastronomiczne, poczekalnie, hotele, centra kongresowe z salami konferencyjnymi, centra wystawiennicze, targowe – ale także boiska szkolne i wiele innych. Praktycznie każde miejsce gdzie będziemy chcieli podłączyć kilka mikrofonów, jakiś podkład muzyczny/dźwiękowy i sprawnie całością zarządzać, dystrybuując w miarę potrzeb. Warto też wspomnieć, że omawiane urządzenie doceniono podczas InfoComm 2023, gdzie otrzymało ono nagrodę Best of Show (Sound&Video Contractors Winner). AQM1208 posiada 12 wejść i 8 wyjść, co zresztą znalazło odbicie w oznaczeniu modelu. Wszystkie łącza znajdują się z na panelu tylnym, przy czym większość z nich to gniazda Euroblock, z jednym wyjątkiem, o czym już za chwilę. Do dyspozycji mamy, jak wspomniałem przed chwilą, 12 wejść audio – będących zarówno mikrofonowymi (z przedwzmacniaczami klasy A i włączanym na każdym kanale osobno zasilaniem Phantom), jak i liniowymi.

Wejścia te są symetryczne, zaś maksymalny poziom wynosi +21dBu. Urządzenie posiada także cztery pary wejść liniowych RCA (-10dBv), aczkolwiek są one wejściami stereo, doprowadzony do nich sygnał jest monofonizowany i sumowany z kanałami mikrofonowymi 9 – 12. W przeciwieństwie do opisanych przed chwilą wejść nie oferują kontroli wzmocnienia wejściowego. Mamy także 8 symetrycznych wyjść liniowych, które generalnie służą do wysłania sygnału po DSP do wzmacniaczy, ewentualnie także innych procesorów, które znajdą się w torze audio. Maksymalny poziom tych wyjść to +21 dBu, zaś ich konfiguracji dokonuje się w sekcji Signal Chain – Routing. Kolejne 8 gniazd Euroblock pozwala na podłączenie pasywnych kontrolerów, jak  WR-1, WR-1.1 i WR-1.5, z potencjometrami do zdalnego sterowania VCA (wzmacniaczami sterowanymi napięciem). Jest także 8 gniazd na zewnętrzne impulsy wyzwalające, które mogą startować przygotowane zdarzenia lub ich sekwencje, które zdefiniował sam użytkownik. Wreszcie dwa gniazda GPO, powiązane z pinem uziemiającym, znajdującym się na tym samym złączu oraz port Ethernet (RJ-45), do połączenia z siecią lub bezpośrednio z komputerem PC.

Na panelu czołowym mamy diody informujące o tym, że trwa komunikacja sieciowa, a także, że urządzenie jest włączone. Tu istotna uwaga, otóż AQM1208 nie ma osobnego wyłącznika zasilania. Urządzenie można wyłączyć wyłącznie za pomocą przycisku na stronie menu  Ustawienia>Panele, względnie poprzez odłączenie od prądu. Ponadto z przodu znajdują się diody informujące o poziomie dźwięku wzmocnionego, ale przed DSP. Jest to dość typowy wskaźnik wysterowania, z szeregiem zielonych (-20 dBu), bursztynowych (+10 dBu) i czerwonych diod, które ostrzegają przed poziomem maksymalnym (+20 dBu). Całe urządzenie robi bardzo dobre wrażenie, obudowa jest solidna i estetyczna – co prawda w przypadku modeli instalacyjnych wygląd nie jest sprawą szczególnie istotną, ale to miłe, gdy coś z wyższej półki nie tylko oferuje odpowiednie parametry, ale także na takowe po prostu wygląda. A przy tym jest zaskakująco lekkie – AQM1208 waży tylko 2,8 kg. Przedni panel jest czarny, z szarą otoczką, zaś tylny ma kolor metalicznie biały.

Każde z 12 wejść można skierować do dowolnego z ośmiu mikserów, a te można z kolei skierować do dowolnego wyjścia. Większość funkcji DSP można łączyć między kanałami za pomocą jednej z 16 grup. Na kanałach możemy tworzyć łańcuchy efektów DSP, kopiować je, przeklejać na inne kanały, zapisywać itd. Pokładowy DSP oferuje szereg przydatnych algorytmów, jak: Ambient Noise Compensation, Autoleveler, Brick Wall Limiter, Compressor, Crossover, DCA Gain, Delay, Feedback Suppressor, FIR Filter, Gain, Gate, High Pass Filter, Low Pass Filter, Parametric Equalizer, Signal Generator czy też VCA Gain. Każdy z nich ma szereg edytowalnych parametrów i jego działanie można dopasować do potrzeb. Ambient Noise Compensation automatycznie kontroluje poziom wyjściowy, wykorzystując mikrofon monitorujący hałas otoczenia w danej strefie, w celu dostosowania ogólnego poziomu wyjściowego dla niej i zarazem utrzymując sygnał użyteczny powyżej tła.

Autoleveler służy do automatycznego pogłaśniania albo wyciszania sygnału w celu utrzymania zdefiniowanego przez użytkownika docelowego poziomu. Brick Wall Limiter to kompresor o stałym współczynniku. Ma zapobiegać przekroczeniu przez sygnał wyznaczonego poziomu szczytowego. Kompresor w przypadku omawianego modelu jest dość typowy i pozwala na uzyskanie najlepszych proporcji w wyjściowym materiale. Zwrotnica (crossover) działa na dowolnym kanale wyjściowym. Typ i częstotliwość odcięcia filtrów górnoprzepustowego i dolnoprzepustowego służą do ograniczenia pasma sygnału dla danego wyjścia. Blok wzmacniacza DCA można umieścić na dowolnym kanale i przypisać go do sterowania w grupach DCA 1-4. Delay można zastosować na dowolnym kanale wejściowym lub wyjściowym, z zakresem opóźnienia od 0 do 682 ms. Opóźnienie można wprowadzić jako czas (ms) lub odległość (stopy, metry), korzystając z paska przewijania lub ręcznie wprowadzając wartość numeryczną. Można nawet wprowadzić temperaturę otoczenia, aby dostosować opóźnienie do zmian prędkości dźwięku w cieplejszym lub zimniejszym powietrzu.  Feedback Suppressor jest dostępny tylko na wejściu, a funkcja ta automatycznie wykorzystuje do 12 filtrów, by w razie potrzeby wyeliminować wykryte sprzężenia zwrotne.

Filtr FIR (o skończonej odpowiedzi impulsowej) wykorzystamy, by dopasować reprodukcję materiału do określonego typu głośników. Gain pozwala użytkownikowi modyfikować poziom sygnału poprzez zastosowanie wzmocnienia lub tłumienia. Można także odwrócić polaryzację sygnału. Bramkę szumów (Gate) można zastosować w celu wycięcia na wejściu niepożądanych dźwięków otoczenia o niskim poziomie. Filtr górnoprzepustowy (HPF) odcina sygnał poniżej ustawionej częstotliwości, zaś dolnoprzepustowy powyżej określonej częstotliwości. W obu wypadkach mamy do dyspozycji kilka typów, jak: Bessel, Butterworth, Linkwitz i Linkwitz Notch, oferujące różne wartości tłumienia filtra. Korektor parametryczny PEQ oferuje indywidualnych pasm, a każde z nich może pracować z następującymi typami: parametryczny, 6dB/oktawę lub 12dB/oktawę, wszechprzepustowy, górnoprzepustowy i dolnoprzepustowy o zmiennej wartości rezonansu, środkowozaporowy i środkowoprzepustowy. Generator sygnału testowego wytwarza szum różowy, szum biały lub falę sinusoidalną. Jak zatem widać, producent wyposażył AQM1208 praktycznie we wszystko, czego potrzebuje profesjonalne urządzenie instalacyjne.

Możliwe jest także tworzenie zdarzeń i zaplanowanie ich uruchomienia przez wewnętrzny zegar czasu rzeczywistego (RTC). Druga opcja to wyzwalanie ich za pomocą wejścia logicznego podłączonego do gniazda wyzwalającego (jednego z ośmiu) na tylnym panelu. W jednym zdarzeniu można przy tym uwzględnić wiele akcji. Oczywiście urządzenie umożliwia także tworzenie listy zdarzeń, a wszystko zapisujemy w pamięci. Kilka akcji można zgrupować w ramach sekwencji, ale nadal będą one stanowić część jednego, zaplanowanego zdarzenia. Można też dodać czas opóźnienia do 99 sekund, aby skonfigurować, jaki czas po poprzedniej akcji nastąpi kolejna.

Ashly Audio AQM1208 to bardzo udane, zaawansowane urządzenie instalacyjne, które pełni rolę miksera strefowego, wyposażonego we własny DSP, który można dowolnie konfigurować, umieszczając różne bloki na wejściach i wyjściach. Możliwości tego modelu są przeogromne, ale co ważne – obsługa nie przytłacza użytkownika i jest dość przyjazna. Za pomocą AQM1208 można dowolnie miksować, przetwarzać i dystrybuować różne sygnały audio – muzykę, komunikaty, dźwięki ostrzegawcze itp. Podłączmy mikrofony, odtwarzacze audio/multimedialne, komputery itp. Ważna jest także możliwość zdalnego sterowania, zarówno lokalnie, jak i z zupełnie innego miejsca. Producent ma w ofercie wiele dedykowanych paneli naściennych, jak wspomniane AquaTouch 7, WR-1, WR-1.1, WR-1.5, czy WR-2. A także wzmacniacze jak NXP Multi-Mode, NE Network Enabled, Pema™ Protea czy wreszcie procesor Protēa™. Wymagający użytkownik może zatem zbudować w ich oparciu doskonale działającą instalację audio.

TEKST: Dariusz Mazurowski, „AVIntegracje”