To zdecydowanie czas muzeów. Widać w sektorze muzealnym ożywienie i na terenie naszego kraju powstaje bardzo wiele nowych obiektów, już istniejące są modernizowane i wyposażane w nowoczesne środki technologiczne, a wiele nowych jest także w fazie projektowania. Część z nich jest poświęcona zjawiskom przyrodniczym, geografii, ciekawostkom terytorialnym czy szeroko rozumianej przyrodzie, ale wciąż bardzo wysoko w hierarchii ważności stoją muzea historyczne, których ciągle na mapie Polski jest bardzo wiele. Jednym z przykładów potwierdzających tę tezę jest uruchomione niedawno w Stębarku Muzeum Bitwy pod Grunwaldem. Zaprojektowaniem i wykonaniem kompletnej wystawy stałej zajęła się firma Group AV, która wykorzystała do tego celu m.in. nowoczesne projektory Optoma.
Organizowana każdego roku inscenizacja Bitwy pod Grunwaldem to jedno z najważniejszych wydarzeń prezentujących kulturę średniowiecza w Europie i jedno z największych świąt kulturalnych Warmii i Mazur, zaś sama bitwa wciąż budzi bardzo wiele emocji i elektryzuje sympatyków historii i inscenizatorów z całego świata. Muzeum tej słynnej bitwy rozpoczęło swoją działalność w 1960 roku, dokładnie w 550. rocznicę wydarzenia. W kolejnych latach było placówką Przedsiębiorstwa Turystycznego Warszawa-Olsztyn, oddziałem Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku, aż do 26 października 2010 roku, gdy rozpoczęto przygotowania do wyodrębnienia go jako samodzielnej placówki, którą stało się 1 marca 2011 roku.
Prace nad realizacją nowego muzeum trwały 4 lata i nowy budynek, zlokalizowany w sąsiadującym z Grunwaldem Stębarku, został oddany do użytku 21 września 2022 roku. Dysponuje on 1300 m2 powierzchni wystawienniczej, gdzie odwiedzający mogą zapoznać się z wystawą stałą zatytułowaną „Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-1411”.
W instalacji wykorzystano aż szesnaście laserowych projektorów producenta o różnych wielkościach i mocach. Osiem z nich to projektory ZU1050 o mocy 10 000 lumenów, pięć to ZU860 zapewniające moc 8500 lumenów, a dodatkowo wspierają je modele: ZK750, dysponujący mocą 7500 lumenów, ZK1050 o mocy 10 000 lumenów i projektor ZU720T, również o mocy 7500 lumenów.
Została ona podzielona na kilka paneli tematycznych i ma wyjątkowo multimedialny charakter, który współgra z historycznymi eksponatami takimi jak wysokie na 30 metrów maszty z chorągwiami wojsk Jagiełły i Witolda, ruiny kaplicy wzniesionej przez Krzyżaków w 1411 roku czy zbiorem kamieni pochodzących z Pomnika Grunwaldzkiego ufundowanego przez Ignacego Jana Paderewskiego w 1910 roku w Krakowie.
Zadanie zaprojektowania i wykonania kompletnej wystawy stałej w nowym budynku Muzeum zostało powierzone firmie Group AV, która zajęła się m.in. opracowaniem kompletnej dokumentacji projektowej wystawy, opracowaniem szczegółowych projektów aplikacji i treści multimedialnych, wdrożeniem wszystkich zaprojektowanych rozwiązań takich jak: strefowe (ambientowe) nagłośnienie zarządzane poprzez odtwarzacze audio, nagłośnienie stanowiskowe (głośniki kierunkowe oraz słuchawki) sterowane poprzez komputery odtwarzające treści multimedialne w postaci aplikacji i filmów, projektory, monitory (od 22” do 65” z obsługą dotyku), system sterowania zarządzający całą ekspozycją multimedialną w zakresie sterowania komputerami, projektorami, odtwarzaczami audio, system sterowania DALI, stanowiska zatytułowanego Książka Multimedialna oraz dodatkowo pełnym wyposażeniem multimedialnym sali edukacyjnej oraz konferencyjnej. Firma Group AV przystąpiła do realizacji projektu zgodnie ze swoją filozofią: „Widzisz więcej, słyszysz więcej… wiesz więcej”.
Do dyspozycji integrator otrzymał przestrzeń ekspozycyjną wraz z holem wejściowym oraz recepcyjnym o powierzchni około 1300 m2, z przyległymi salami (edukacyjną oraz konferencyjną), wykorzystywanymi do prezentacji filmów oraz prowadzenia zajęć dla dzieci i młodzieży. Jak przyznają twórcy, był to projekt niezwykle wyjątkowy, głównie ze względu na historię, która została przedstawiona. Biorąc pod uwagę, że historia Bitwy pod Grunwaldem jest przekazywana na każdym etapie edukacji i po raz pierwszy pojawia się już w szkole podstawowej, twórcy stanęli przed koniecznością przedstawienia wszystkich postaci, przedmiotów oraz treści w sposób zrozumiały dla wszystkich: dzieci szkół podstawowych, które są częstymi gośćmi w muzeum, ale także dla młodzieży i osób dorosłych. Nie można było jednak zapomnieć o osobach chcących pogłębić swoją wiedzę – w przestrzeni ekspozycyjnej znajdziemy także wiele szczegółowych elementów ekspozycji, dla przykładu: system monetarny, opisy uzbrojenia, szczegółowe mapy, prezentacja znalezisk na polach grunwaldzkich czy chociażby makieta Malborka z 1410 roku. Cała historia opowiedziana została w sposób zwięzły, choć z właściwą szczegółowością, chronologiczny, zrozumiały, z nienachalnymi multimediami dopełniającymi efekt merytoryczny i wizualny. Wyjątkowo wysoki obiekt, który ma około 6 m, powoduje, iż czujemy tutaj przestrzeń. Efekty dźwiękowe, rzeźby jeźdźców przedstawiające natarcie dwóch wojsk w szyku kolumnowo-klinowym w skali 1:1, wielkoformatowe projekcje, zwłaszcza film 360 stopni przedstawiający sceny z bitwy – te wszystkie elementy sprawiają, że goście naprawdę są w stanie przenieść się w czasie. Realizacja całego wdrożenia rozpoczęła się w grudniu 2021 roku i trwała do sierpnia 2022 roku.
Jak przyznali przedstawiciele Group AV o wyborze rozwiązań tej marki zdecydowały optymalne dla tej przestrzeni parametry urządzeń, znakomita jakość wyświetlanego obrazu, jasność oraz szeroki wachlarz dostępnych obiektywów.
Projektory z funkcjonalnością skrojoną dla tej wystawy
Jednym z narzędzi wykorzystanych przez twórców wystawy do zaprezentowania mającej wiele wątków i zawiłości Bitwy pod Grunwaldem i umożliwiających pogłębienie wiedzy na temat jej historii są projektory marki Optoma. Jak przyznali przedstawiciele Group AV, o wyborze rozwiązań tej marki zdecydowały optymalne dla tej przestrzeni parametry urządzeń, znakomita jakość wyświetlanego obrazu, jasność oraz szeroki wachlarz dostępnych obiektywów. Kluczowe znaczenie miała także elastyczność w zakresie możliwości precyzyjnego ustawienia geometrii obrazu, biorąc pod uwagę niestandardowe powierzchnie projekcyjne takie jak: elipsa niesymetryczna o powierzchni około 32 x 2,3 m z projekcją z ośmiu projektorów z zastosowaniem takich narzędzi jak pełny blending i zaawansowana geometria obrazu czy projekcje pojedyncze na ściany wypukłe i wklęsłe, również wymuszające konieczność wykorzystania wbudowanej geometrii.
Możliwość wprowadzania zaawansowanej edycji geometrii obrazu pozwoliła na wyświetlenie pojedynczych projekcji na wypukłych i wklęsłych ścianach, z zachowaniem najwyższej jakości prezentowanych treści.
W instalacji wykorzystano aż szesnaście laserowych projektorów producenta o różnych wielkościach i mocach. Osiem z nich to projektory ZU1050 o mocy 10 000 lumenów, pięć to ZU860 zapewniające moc 8500 lumenów, a dodatkowo wspierają je modele: ZK750, dysponujący mocą 7500 lumenów, ZK1050 o mocy 10 000 lumenów i projektor ZU720T, również o mocy 7500 lumenów. Co ważne, we wszystkich projektorach została zastosowana technologia DuraCore, zapewniająca bardzo wysoką żywotność urządzeń, zaawansowane chłodzenie oraz znakomitą ochronę przed kurzem. Dodatkowo modele ZK1050 i ZK750 korzystają z innowacyjnej technologii MultiColor Laser (MCL), za sprawą której do diody niebiskiej została dodana dioda czerwona, co skutkuje znaczącą poprawą jakości reprodukcji kolorów, co z kolei jest niezwykle istotne w takich przestrzeniach jak muzea, gdzie treści muszą być prezentowane w jakości zbliżonej do kina. Wszystkie projektory obsługują również zaawansowane łączenie krawędzi w przypadku obrazu wyświetlanego z wielu projektorów na raz (edge blending), mają wbudowany protokół HDBaseT, a modele z serii ZK oferują również wsparcie dla sygnałów 4K oraz kompatybilność z treściami z rozszerzonym zakresem dynamicznym HDR.
Zadanie zaprojektowania i wykonania kompletnej wystawy stałej w nowym budynku Muzeum zostało powierzone firmie Group AV, która zajęła się m.in. opracowaniem kompletnej dokumentacji projektowej wystawy, opracowaniem szczegółowych projektów aplikacji i treści multimedialnych, wdrożeniem wszystkich zaprojektowanych rozwiązań takich jak: strefowe (ambientowe) nagłośnienie zarządzane poprzez odtwarzacze audio, nagłośnienie stanowiskowe (głośniki kierunkowe oraz słuchawki) sterowane poprzez komputery odtwarzające treści multimedialne w postaci aplikacji i filmów, projektory, monitory (od 22” do 65” z obsługą dotyku), system sterowania zarządzający całą ekspozycją multimedialną w zakresie sterowania komputerami, projektorami, odtwarzaczami audio, system sterowania DALI, stanowiska zatytułowanego Książka Multimedialna oraz dodatkowo pełnym wyposażeniem multimedialnym sali edukacyjnej oraz konferencyjnej.
Podsumowanie
Opisywany tutaj projekt miał na celu przedstawienie historii Bitwy pod Grunwaldem oraz okresów przed i po bitwie w sposób przyjazny dla zwiedzających. Istotnie udało się osiągnąć zamierzony cel i dzięki połączeniu zabytkowych eksponatów z nowoczesnymi technologiami oraz środkami przekazu udało się stworzyć tutaj interesującą i angażującą przestrzeń. Dzięki bogatej ofercie wystawienniczej podanej w przystępny sposób oraz za sprawą organizowanych tutaj projektów specjalnych, takich jak m.in. turnieje rycerskie, nowe muzeum stanie się osią spotkań i zgłębiania wiedzy na temat jednej z najważniejszych bitew średniowiecznej Europy. Czego gorąco życzymy!
Tekst: Łukasz Kornafel, „AVIntegracje”
Zdjęcia: Group AV
