Wyobraźmy sobie sytuacje, w której stage manager czeka za sceną z artystą na wpuszczenie go przed kilkudziesięciotysięczną publiczność, kierownik planu czeka z prowadzącym program transmitowany dla milionów widzów lub pilot znajdujący się w powietrzu i mający wykonać karkołomną akrobację czeka na tę właściwą komendę i nagle przestaje działać interkom. Równocześnie kilkaset milionów widzów ogląda mecz, w trakcie którego w kluczowym momencie decydującej bramki ginie wizja i zostaje tylko dźwięk lub przekaz się rozjeżdża. Tylko na tych dwóch przykładach widać, że systemy interkomowe i rozwiązania do transmisji sygnałów multimedialnych są krwioobiegiem i klamrą spinającą całą produkcję w całość, często decydując o jej powodzeniu. Dlatego tak ważne jest, aby gwarantowały one stabilną pracę i ich uruchomienie i konfiguracja nie angażowały za bardzo techników, którzy powinni zająć się przede wszystkim swoimi zadaniami, a nie monitorowaniem i ciągłą rekonfiguracją systemów. Co ważne, te systemy muszą również zapewniać łatwą i intuicyjną obsługę. Taką filozofię reprezentuje od prawie 35 lat firma Riedel, której rozwiązania codziennie pracują w wielu tysiącach produkcji na całym świecie. Jednak to nie tylko producent, ale także ogromny rentalowiec i dostawca usług dla setek klientów. Jakie doświadczenia firma Riedel wyniosła z rynku rentalowego, jak przełożyło się to na jej produkty i jakie rozwiązania znajdują się w jej ofercie dzisiaj? Zapraszamy do lektury rozmowy z Marcinem Jakowczykiem, managerem regionalnym Riedel.
Firma Riedel została założona prawie trzydzieści pięć lat temu w Wuppertalu przez Tomasa Riedla. W 1991 roku producent zaprezentował swoje pierwsze rozwiązanie: RiFace, interfejs pozwalający na połączenie interkomów i radiotelefonów, stając się równocześnie oficjalnym partnerem dystrybucyjnym marki Motorola. Dwa lata później Riedel zaczął dostarczać systemy komunikacji dla Formuły 1, które dzisiaj pracują już nie tylko w „królowej motorsportu”, ale także m.in. w seriach w DTM i WRC.
W 1994 roku niemiecki producent podpisał pierwszy kontrakt na dostarczanie rozwiązań dla potrzeb Igrzysk Olimpijskich, zapewniając komplet urządzeń na Olimpiadę w Lillehammer. Prawdziwie przełomowy dla firmy Riedel był rok 2000, kiedy światło dzienne ujrzał pierwszy cyfrowy system interkomowy Artist, który zmienił sposób budowania tego rodzaju rozwiązań, a w 2009 roku zaprezentowano oficjalnie system transmisji sygnałów multimedialnych MediorNet, będący pierwszą na świecie platformą do transmisji wideo, audio i sterowania za pomocą światłowodu.
Marcin Jakowczyk, manager regionalny Riedel, z beltpackiem systemu Bolero. W racku po lewej widoczne panele interkomowe i matryce wideo MediorNet.
Dzisiaj oferta producenta bazuje na dwóch głównych filarach: są to systemy interkomowe i zaawansowane matryce sygnałów multimedialnych systemu MediorNet. Jednak Riedel to nie tylko producent. Firma prowadzi także szeroką działalność usługową i śmiało można użyć określenia, że jest swoim największym klientem. Ma potężne zaplecze rentalowe i z wykorzystaniem tego sprzętu zajmuje się obsługą największych projektów na świecie takich jak: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej FIFA, Konkurs piosenki Eurowizji, Red Bull Air Race czy targi Expo. Producent dostarczył także swoje rozwiązania dla potrzeb słynnego skoku Felixa Baumgartnera ze stratosfery. O przeszłości, ofercie producenta i planach na przyszłość, specjalnie dla naszego magazynu, opowiedział Marcin Jakowczyk, manager regionalny Riedel.
Łukasz Kornafel, AVIntegracje: Firma Riedel, również na polskim rynku, jest kojarzona przede wszystkim z zaawansowanymi i kompleksowymi systemami interkomowymi. Jakie urządzenia znajdziemy w tej grupie produktów?
Marcin Jakowczyk, Riedel: Rozwiązania do komunikacji są zdecydowanie trzonem naszego biznesu. Systemy interkomowe, które mamy w naszej ofercie, można rozdzielić na trzy kategorie. Pierwszą są matryce interkomowe, czyli centralne jednostki systemów komunikacji, które służą również jako interfejs przyłączeniowy do połączeń zewnętrznych. Drugą kategorią, bezpośrednio powiązaną z matrycami, są panele, czyli urządzenia końcowe użytkowników interkomu. Trzecią kategorią jest bezprzewodowy system Bolero, który cieszy się od pewnego czasu bardzo dużą popularnością i faktycznie sprzedajemy coraz więcej rozwiązań pozbawionych kabli.
Z myślą o jakich odbiorcach są projektowane i produkowane urządzenia Riedel?
Misją naszej firmy jest to, aby wspierać wszelkie wyjątkowe wydarzenia i projekty – i to dotyczy zarówno skali globalnej, jak i regionalnej.
Obserwując rynek w Polsce, widzimy, że odbywają się tutaj koncerty, festiwale czy produkcje telewizyjne naprawdę na światowym poziomie. Jestem przekonany, że jesteśmy w stanie dostarczyć rozwiązania do nawet najbardziej wymagających odbiorców, którzy docenią jakość, niezawodność i innowacyjność naszych produktów.
Czy te same rozwiązania mogą pracować zarówno w trwających określoną ilość czasu projektach, jak i w instalacjach stałych, gdzie system instaluje się tylko raz i ma on na co dzień pracować?
Tak, zarówno dla rynku projektowego, jak i dla sektora instalacyjnego oferujemy podobne rozwiązania. Koncepcja naszych produktów, to jak wyglądają, jakie posiadają funkcję w dużej mierze opiera się na naszym doświadczeniu z działalności rentalowej i obecności na największych, światowych wydarzeniach. To, co sprawdza się na tych eventach, z pewnością nie zawiedzie użytkowników instalacji stałych.
Ostatecznie chodzi o to, aby rozwiązania były niezawodne i funkcjonalne. Zależy nam, żeby użytkownicy naszych systemów nie musieli przejmować się technologią stojącą za systemem, którym się posługują. Mają oni wystarczająco dużo do roboty i wystarczającą ilość stresu, aby jeszcze martwić się o to, jak obsłużyć interkom czy router video oraz czy te systemy nie zawiodą ich w czasie pracy.
Generalnie staramy się docierać do naszych użytkowników i słuchać ich potrzeb. Wszystkie informacje zwrotne, które na przestrzeni lat otrzymywaliśmy od naszych klientów, zarówno tych rentalowych, jak i użytkowników instalacji stałych, są uwzględniane w naszych produktach.
Z pewnością elementem, który również wynieśliście z rynku rentalowego, jest również sam układ przycisków na beltpackach czy ich odporność na uderzenia mechaniczne? Jak odnosi się to do pozostałych produktów?
Jeżeli chodzi o wygląd zewnętrzny czy konstrukcję urządzeń, faktycznie nasze doświadczenie rentalowe przyniosło wiele ważnych udogodnień. Jednak nie tylko ważne jest, aby obudowa urządzenia była „heavy duty”. Szalenie ważna w wielu aplikacjach jest również głośność samych urządzeń, które często muszą pracować w miejscach, gdzie jest bardzo cicho: operze, filharmonii, reżyserce telewizyjnej itp. Jeszcze inną kwestią jest waga i rozmiar urządzeń.
Dzięki temu, że nasze rozwiązania są zdecentralizowane, mogliśmy nie tylko zmniejszyć przestrzeń, którą zajmują w racku, ale także obniżyć wagę całego racka, co ma kluczowe znaczenie przede wszystkim w przypadku rozwiązań mobilnych, które ciągle się przerzuca i trzeba transportować.
Powiedzieliśmy o fizycznych właściwościach urządzeń, a jakie są unikatowe funkcjonalności beltpacków i paneli interkomowych instalowanych w racku?
Bez wątpienia najważniejszą unikatową cechą urządzeń systemu bezprzewodowego Bolero jest technologia Advanced DECT Receiver (ADR). Technologia ta zapobiega negatywnym skutkom propagacji wielodrogowej. Dzięki temu beltpacki moga łączyć się z antenami nawet w najbardziej wymagających środowiskach RF. Wpływa to także na fenomenalny zasięg anten Bolero – jedna antena wystarczy do pokrycia zasięgiem całego stadionu piłkarskiego.
Poza tym urządzenia oferują bogaty zestaw funkcjonalności, który może przydać się przy produkcji – na przykład tryb pracy walkietalkie (alternatywnie do pracy na słuchawkach), obsługa protokołu Bluetooth lub funkcja Replay do odtworzenia ostatniego komunikatu. Jeżeli chodzi o panele rackowe, te także mają wiele cech unikatowych. Nasze panele określamy mianem Smart paneli, ponieważ – analogicznie do smartfonów, które oferują znacznie więcej niż funkcję telefonu – Smart panele Riedel to więcej niż tylko panel interkomowy. Panele Riedel są w stanie także kontrolować router video lub pełnić funkcję panelu monitoringu audio. Te trzy aplikacje, które znajdziemy w każdym wozie transmisyjnym, mogą być obsłużone z jednego interfejsu użytkownika – panelu RSP1232LH.
W 2017 roku miałem okazję podglądać, jak systemy Riedel wspierają Eurowizję. Czy wciąż telewizyjne show muzyczne, które na całym świecie ogląda ponad 200 milionów widzów, to najbardziej wymagająca produkcja, w której bierzecie udział?
Tak naprawdę trudno jest mi wybrać najbardziej skomplikowane przedsięwzięcie, w którym braliśmy udział. Każdy z projektów, w których bierzemy udział, jest na swój sposób skomplikowany i podchodzi się do niego indywidualnie.
Wspomniany przez Ciebie Kijów to był pierwszy konkurs Eurowizji, w trakcie którego użyliśmy systemu Bolero. Ja również osobiście byłem zaangażowany w to, aby dostarczyć to rozwiązanie na tę produkcję. Oprócz tego jest kilka naprawdę bardzo interesujących projektów z naszego zaplecza rentalowego, dla potrzeb których robimy w pełni indywidualne, skrojone na miarę systemy dla użytkowników. Mowa tutaj na przykład o systemie telemetrii dla Red Bull Air Races.
Jeżeli wypowiedziałeś to magiczne słowo telemetria, to również nie sposób nie wspomnieć o Waszym bardzo poważnym i kluczowym udziale w Formule 1.
To prawda, jesteśmy bardzo zakorzenieni w tym sporcie. Tak naprawdę trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie Fomuły 1 bez Riedla. Dostarczamy technologię dla potrzeb każdego z zespołów, dla FIA, czyli organizacji skupiającej prawie 240 narodowych federacji sportów samochodowych i nadzorującej Formułę 1. Rzeczywiście muszę przyznać, że system dla F1 jest bardzo skomplikowany. Nie tylko są to urządzenia, które dostarczamy na każdy wyścig, ale również nasz sprzęt jest zainstalowany w fabrykach każdego z teamów, gdzie w trakcie wyścigu pracuje blisko dwa razy większa ekipa niż na samym torze. Są oni połączeni w jednym systemie łączności.
To zdecydowanie wyjątkowy projekt. Ja miałem przyjemność uczestniczyć w nim przez przeszło dwa lata i w tym czasie bardzo wiele się nauczyłem, ale również była to świetna zabawa.
A w jakich miejscach lub przy jakich projektach w Polsce pracują lub pracowały Wasze systemy?
Jest kilka takich systemów. Niedawno dostarczyliśmy nasze rozwiązania do jednej z największych stacji telewizyjnych w Polsce. Jeżeli chodzi o firmy zajmujące się produkcją telewizyjną, to również nie sposób nie wspomnieć o tym, że urządzenia z logo Riedla pracują także w najnowszym wozie OB-VAN 4K Ekstraklasa Livepark. To obecnie jest nasza największa referencja w Polsce wykraczająca znacznie poza system interkomowy, bo dostarczyliśmy tam również rozbudowany system MediorNet. Ponadto ważną referencją w Polsce jest dostarczenie systemów komunikacji do produkcji eventów e-sportowych.
Drugim ważnym filarem firmy Riedel jest system transmisji sygnałów multimedialnych MediorNet. Czy mógłbyś przybliżyć naszym czytelnikom funkcjonalność tego rozwiązania?
MediorNet jest to rozwiązanie, które łączy ze sobą dystrybucję, transport i processing sygnałów multimedialnych – czyli wideo w formacie broadcastowym SDI, audio w profesjonalnych formatach cyfrowych i sygnały sieci danych, czyli Ethernetu. Jest to unikatowe rozwiązanie tego typu dostępne na rynku. Z całą pewnością unikalną cechą tego systemu jest decentralizacja, a więc w porównaniu do standardowego routera wideo, który jest rozwiązaniem monolitycznym instalowanym w jednym miejscu, my zdecydowaliśmy się rozdzielić tę dużą jednostkę centralną na segmenty i przenieść te wejścia i wyjścia tam, gdzie są one rzeczywiście potrzebne, spinając poszczególne urządzenia w jedną, wspólną sieć światłowodową. Co to oznacza dla użytkownika? Przede wszystkim ogranicza to ilość infrastruktury kablowej, zwiększając przy tym niezawodność. Długie trasy kabli koncentrycznych zastąpione są pojedynczymi światłowodami. Ponadto takie rozwiązanie pozwala lepiej zorganizować szafy sprzętowe – dzięki MediorNetowi mogą być one mniejsze i lżejsze.
W rozwiązaniach mobilnych czy w przypadku wozów OB-VAN ma to ogromne znaczenie.
Te dwie technologie, o których mówisz, pozwalają na stworzenie jednego, spójnego bardzo stabilnie pracującego systemu. A w jaki sposób współpracują one ze sobą?
Rzeczywiście jest tak, że te dwie grupy produktów, a więc interkomy i rozwiązania MediorNet przenikają się. Z pomocą sieci MediorNet jesteśmy w stanie przesłać połączenia interkomowe, nawet na bardzo duże odległości, a co więcej, nasze panele Smart poza funkcją interkomu mogą być wykorzystywane jako panel routera, w zależności od tego, jaka jest wgrana aplikacja.
Jeszcze pod koniec 2019 roku Riedel ogłosił przejęcie firmy Embrionix. Jak przełoży się to na Waszą działalność? Czy wkrótce będziemy mogli zobaczyć nowe produkty?
Niestety, póki co nie mogę zdradzić jeszcze wszystkich szczegółów, ale jeżeli chodzi o samo przejęcie firmy Embrionix to jest to dla nas świetna informacja, ponieważ jest to firma, którą obserwowaliśmy z podziwem od dłuższego czasu. Na pewno wzbogaci ona nasze portfolio rozwiązań wideo, jednak patrząc na całą operację długofalowo, to przejęcie oznacza dla nas przede wszystkim wzmocnienie naszego R&D o nową jednostkę w Ameryce Północnej z pięćdziesięcioma wykwalifikowanymi inżynierami. Korzyści będą nieocenione i pozwoli nam się to mocno rozwinąć w systemach wideo.
Wspomniałeś w naszej rozmowie, że w przeszłości pracowałeś w dziale R&D, byłeś odpowiedzialny za rozwój i wdrożenie na rynek systemu Bolero. Czy mógłbyś zatem przybliżyć naszym czytelnikom, jakie są najważniejsze parametry, które bierze się pod uwagę, jeżeli chodzi o transmisję sygnału? Gdy mówimy o nagłośnieniu, jesteśmy w stanie wskazać parametry sygnału związane z dynamiką, barwą itd. Czy w przypadku interkomów również są jakieś szczegółowe normy dotyczące „brzmienia” głosu, tak aby był on odpowiednio czytelny w przekazie? Trzeba przecież pamiętać, że Wasze rozwiązania często pracują w bardzo głośnym otoczeniu, jak stadiony sportowe, tory wyścigowe, koncerty czy pokazy lotnicze.
Podobnie jak w systemach audio, w systemach interkomowych jakość dźwięku ma olbrzymie znaczenie. Często jest tak, że dźwięk z urządzeń interkomowych wysyłany jest bezpośrednio OnAir. Dotyczy to na przykład paneli komentatorskich.
Ale również w standardowej aplikacji, czyli komunikacji ekipy produkcyjnej, ważne jest, aby każdy użytkownik interkomu brzmiał wyraźnie i poziomy audio od każdego użytkownika były zbliżone. Rzeczywiście jest tak, że często użytkownicy interkomu są zmuszeni pracować w głośnym otoczeniu. W takich sytuacjach dobór odpowiedniego headsetu oraz prawidłowa pozycja mikrofonu ma kluczowe znaczenie w uzyskanej zrozumiałości mowy. Dlatego też niezmiernie istotna jest rola administratora systemu interkomowego, który tym wszystkim zarządza. Naszą rolą jest dostarczenie odpowiednich narzędzi, które ułatwią jego pracę. Na przykład Director – czyli oprogramowanie zarządzające systemu Artist, jest bardzo intuicyjne i pozwala na monitorowanie i kontrolę każdego połączenia krosowniczego. Możemy również kształtować parametry dynamiki dźwięku każdego panelu.
Wracając do Twojego pytania o mierzalne parametry jakości głosu – jest taki parametr jak PSQM lub PESQ używany do percepcyjnej oceny jakości mowy. W środowiskach użytkowych raczej się go nie stosuje, natomiast dla nas jako producenta te parametry miały decydujące znaczenie przy wyborze kodeku audio w systemie Bolero. Kodek, na jaki się zdecydowaliśmy, miał najlepsze oceny PESQ ze wszystkich powszechnych kodeków używanych w telekomunikacji, zbadanych w każdej grupie językowej.
Efekty były na tyle zadowalające, że jedna z największych światowych stacji radiowych używa systemu Bolero jako systemu reporterskiego – ze specjalnym adapterem beltpack Bolero służy zarówno jako nadajnik dla mikrofonu reportera, jak i odbiornik fonii zwrotnej.
Czy rozwiązania firmy Riedel są projektowane i produkowane w Niemczech?
Nasze rozwiązania są opracowywane i produkowane w siedzibie głównej w Wuppertalu. Niektóre technologie powstają także w innych naszych centrach R&D, których mamy ich kilka w Europie. Cała produkcja odbywa się również w Wuppertalu.
W lutym po raz kolejny spotkamy się na targach Integrated Systems Europe w Amsterdamie, gdzie będziemy prezentowali najnowsze produkty i technologie. Serdecznie zapraszamy naszych obecnych i przyszłych klientów do odwiedzin naszych stoisk: 6-K140 i 7-M200.
ROZMAWIAŁ: Łukasz Kornafel, AVIntegracje
ZDJĘCIA: Riedel