W odróżnieniu od ogólnokształcących szkół podstawowych czy średnich, edukacja muzyczna wymaga szczególnego zaplecza i infrastruktury. Nie bez znaczenia jest, w jakiej przestrzeni odbywa się np. nauka gry na instrumencie, a zajęć nie da się prowadzić w plenerze. Optymalnie dla jakości edukacji byłoby, aby każdy instrument miał przyporządkowaną salę odpowiadającą jego szczególnym parametrom. Dobrze, aby w szkole muzycznej znajdowała się również odpowiednio duża, reprezentacyjna sala koncertowa, w której młodzi adepci będą mogli oswajać się z przestrzenią sceny i publicznymi występami. Jak wielokrotnie wskazywaliśmy w naszych artykułach, wskazane jest też, żeby taka sala miała system nagraniowy, ułatwiający rejestrację występów młodych muzyków.
Wszystkie te funkcje – i wiele więcej – ma otwarta w maju 2020 roku sala koncertowa przy Zespole Szkół Muzycznych im. Ignacego Jana Paderewskiego w Tarnowie. Chociaż od jej oficjalnego otwarcia minęło niewiele czasu, już dzisiaj, po kilku miesiącach, można śmiało powiedzieć, że była to niezwykle ważna dla miasta i regionu inwestycja, która spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. Co oferuje nowa przestrzeń pod względem wyposażenia technicznego i rozwiązań AV?
Sercem nowego budynku PZSM w Tarnowie jest sala koncertowa z dużą sceną mogącą pomieścić pełną orkiestrę i widownią, na której może zasiąść 268 słuchaczy.
Co ważne, w ramach realizacji całego projektu w sali zamontowano również organy oraz umieszczono nowy fortepian koncertowy.
Jednak w ramach inwestycji w kompleksie powstała nie tylko nowa sala koncertowa, ale także odnowiono sale dydaktyczne, sale do nauki rytmiki oraz utworzono zupełnie nową salę gimnastyczno-baletową, w której nie tylko uczniowie mogą rozwijać swoje umiejętności taneczne, ale także wykwalifikowani pedagodzy mogą korygować ich wady postawy, wynikające z pozycji podczas gry na instrumentach.
Foyer, z którego prowadzą wejścia m.in. do głównej sali koncertowej, zostało uzbrojone w ciężkie kotary, które znacząco poprawiają jego akustykę i niwelują pogłos, w sytuacjach gdy odbywają się tutaj wydarzenia lub używany jest system elektroakustyczny.
Dostawą i montażem systemu audio video w sali koncertowej oraz wszystkich salach i foyer zajęła się firma ISAV, która wygrała przetarg ogłoszony przez inwestora. W skład zakresu prac wchodziło dostarczenie urządzeń do sali koncertowej, foyer, sal rytmiki, sal teorii muzyki, sal gimnastyczno-baletowych, sal instrumentalnych oraz fonoteki. Dostawą rozwiązań związanych z nagłośnieniem poszczególnych przestrzeni wchodzących w skład nowego budynku PZSM w Tarnowie zajęła się firma ESS Audio.
Cały system nagłośnieniowy zainstalowany w obiekcie może pracować w sposób dwojaki. Z wykorzystaniem miksera dźwięku Soundcraft Vi2000 lub tylko z pomocą procesora BSS BLU-100 i dotykowych paneli ściennych BLU-10BLU, z pomocą których użytkownicy mogą miksować poszczególne sygnały i decydować, gdzie będą one słyszalne.
Oczywiście najwięcej spośród wszystkich rozwiązań AV dostarczonych do obiektu zostało zainstalowanych w sali koncertowej i w otaczających ją pomieszczeniach. Jednak z pierwszymi urządzeniami z departamentu AV/DS mamy do czynienia już zaraz po wejściu do budynku.
W olbrzymim foyer, z którego prowadzą wejścia m.in. do głównej sali koncertowej, zostały zamontowane dwa czarne projektory Optoma ZU606TSTe na autorskich uchwytach, również w kolorze czarnym. Obraz z tych projektorów jest wyświetlany na ekranach Avers STRATUS 2 27-20, z kasetami również w kolorze czarnym. Dzięki temu, że ekrany te są również rozwijane elektrycznie, gdy akurat nie są używane, mogą być zwinięte i nie przykuwają uwagi dużą białą płaszczyzną.
Ekranom projekcyjnym w foyer towarzyszą kolumny ścienne JBL AC16 zasilane przy pomocy wzmacniaczy Crown XTi2002. Kolumny te są widoczne w sieci Dante i użytkownik, w zależności od potrzeb, może z pomocą panelu BSS BLU-10BLU wysłać tutaj dźwięk z konsolety (gdy jest ona używana) lub po prostu odpowiednie źródła z procesora BSS BLU-100.
Tym ekranom projekcyjnym towarzyszą kolumny ścienne JBL AC16 zasilane przy pomocy wzmacniaczy Crown XTi2002. Kolumny te są widoczne w sieci Dante i użytkownik, w zależności od potrzeb, może z pomocą panelu BSS BLU-10BLU wysłać tutaj dźwięk z konsolety (gdy jest ona używana) lub po prostu odpowiednie źródła z procesora BSS BLU-100. Dzięki temu, że w sali koncertowej pracują kamery PTZ, w foyer można pokazać, co dzieje się w niej i temu obrazowi może towarzyszyć dźwięk.
Centrum systemu AV znajdującego się w sali koncertowej stanowi potężny ekran MAGNUM firmy AV Stumpfl o wymiarach 800 x 500 cm i robiącej wrażenie wadze 300 kg. Jak przyznaje integrator, to świetny ekran, który już od pierwszego rozwinięcia nie ma żadnych zmarszczeń czy niedoskonałości, oferując jednolitą i bardzo równą powierzchnię projekcyjną. Ekran ten ma również pomalowaną na czarno kasetę, tak aby komponowała się ona z wyglądem wnętrza i jego rozwijanie i zwijanie odbywa się w sposób zdalny, zarówno przewodowo, jak i bezprzewodowo. Ponadto ekran ten został zainstalowany na wyciągarkach, które umożliwiają regulację jego wysokości.
Zaawansowany system audio, prosty w obsłudze
Cały system nagłośnieniowy zainstalowany w obiekcie może pracować w sposób dwojaki. Z wykorzystaniem miksera dźwięku Soundcraft Vi2000 lub tylko z pomocą procesora BSS BLU-100 i dotykowych paneli ściennych BLU-10BLU, przy użyciu których użytkownicy mogą miksować poszczególne sygnały i decydować, gdzie będą one słyszalne.
W każdej z dwóch sal teorii muzyki zainstalowano projektor Optoma ZUS606Te wraz z ekranem AVERS STRATUS 2 24-18.
W samej sali koncertowej zostały zainstalowane dwa systemy nagłośnieniowe. Pierwszy z nich pracuje głównie dla potrzeb koncertowych i w jego skład wchodzą trzy kolumny JBL AM7212/95 zainstalowane nad sceną i tworzące system LCR wsparte dwoma subwooferami SRX828S. O wyborze tych zestawów niskotonowych zdecydowały ograniczone możliwości instalacji subwooferów pod sceną. Po prostu nie było tutaj wystarczająco dużo miejsca, aby zainstalować kolumny niskotonowe z tej samej serii co zestawy szerokopasmowe. Front jest zasilany za pomocą wzmacniaczy Crown DCi4/1250N.
Szafa rack z procesorami BSS oraz wzmacniaczami XTi i DCi
Dodatkowo, aby zapewnić odpowiednie pokrycie wszystkich rzędów widowni i doskonały dźwięk również słuchaczom siedzącym najbliżej sceny, zostały zainstalowane trzy zestawy JBL AC895. Ich zasilanie odbywa się przez wzmacniacze Crown XTi.
Drugi system nagłośnieniowy zainstalowany w sali koncertowej bazuje na czterech kolumnach CBT100LA. Są one wykorzystywane jako nagłośnienie konferencyjne, ale nie tylko. Biorąc pod uwagę, że jest to sala przeznaczona głównie do wykonywania muzyki klasycznej, głośniki z serii CBT są wykorzystywane również do emisji wszystkich zapowiedzi koncertowych towarzyszących koncertom akustycznym, dzięki czemu nie trzeba uruchamiać systemu głównego.
Zmiana konfiguracji jest możliwa z poziomu panelu BLU-10 i użytkownik ma do wyboru trzy tryby pracy: koncert z wejścia analogowego, koncert z wykorzystaniem protokołu Dante oraz tryb konferencyjny.
Na ekran w głównej sali koncertowej rzutuje projektor Barco F80-4K12 z obiektywem GLD 2.12 – 3.18.
W sali zostało zainstalowanych również bardzo dużo przyłączy podłogowych. W każdym z nich znajdują się cztery wejścia analogowe audio, dwa wyjścia i dwa porty RJ-45. Ponadto są dodatkowe przyłącza na zapleczu sceny oraz przyłącze dla konsolety znajdujące się w przestrzeni widowni. Wszystkie skrętki spotykają się w panelu krosowniczym zainstalowanym w głównej szafie rack, gdzie użytkownik może zdecydować, jakie sygnały ethernetowe powinny znaleźć się w poszczególnych przyłączach. Współpracując z przełącznikiem sieciowym podzielonym na dwie sieci logiczne v-lan (pierwsza służy do sterowania, a druga do transmisji dźwięku w oparciu o protokół Dante), użytkownik praktycznie w dowolnym miejscu może podłączyć do systemu dodatkowe urządzenia.
Na ścianach olbrzymiego foyer zostały zainstalowane dwa czarne projektory Optoma ZU606TSTe wraz z ekranami ekranach Avers STRATUS 2 27-20, z kasetami również w kolorze czarnym.
Ponadto sala ma również funkcję nagraniową. Użytkownik może przenieść konsoletę z widowni do przygotowanej do tego celu reżyserki, podpiąć stagebox do dowolnego przyłącza podłogowego np. na środku sceny, które ułatwi opięcie dużej orkiestry i dalej sygnał z niego może zostać przesłany do reżyserki już za pomocą Dante. Dzięki zastosowaniu komputera z systemem do rejestracji Pro Tools, z łatwością można przenieść zarejestrowane w sali ślady np. do miksu do studia, jak i skorzystać z zarejestrowanych gdzie indziej śladów i np. dograć smyczki na scenie. Jeżeli chodzi o wszystkie przyłącza analogowe, także spotykają się one w jednym miejscu, z boku sceny i również można skorzystać z nich w dowolny sposób.
Jako system bezprzewodowy zastosowano tutaj zestaw mikrofonów Shure ULXD.
Jednolita tafla projekcyjna
Centrum systemu AV znajdującego się w sali koncertowej stanowi potężny ekran MAGNUM firmy AV Stumpfl o wymiarach 800 x 500 cm i robiącej wrażenie wadze 300 kg. Jak przyznaje integrator, to świetny ekran, który już od pierwszego rozwinięcia nie ma żadnych zmarszczeń czy niedoskonałości, oferując jednolitą i bardzo równą powierzchnię projekcyjną. Ekran ten ma również pomalowaną na czarno kasetę, tak aby komponowała się ona z wyglądem wnętrza, a jego rozwijanie i zwijanie odbywa się w sposób zdalny zarówno przewodowo, jak i bezprzewodowo. Ponadto ekran ten został zainstalowany na wyciągarkach, które umożliwiają regulację jego wysokości.
Na tym ekranie jest wyświetlany obraz z projektora Barco F80-4K12 z obiektywem GLD 2.12-3.18. Pierwotnie w projekcie znajdował się projektor odznaczający się rozdzielczością FullHD, jednak jak przystało na taką przestrzeń jak sala koncertowa, został on zamieniony na model firmy Barco, który zapewnia rozdzielczość 4K. Łukasz Wiącek, szef firmy ISAV, zwraca uwagę, że na ostateczną decyzję o zastosowaniu tego właśnie modelu, oprócz rozdzielczości i jakości generowanego obrazu, miały wpływ również takie cechy jak źródło laserowe, niezawodność urządzenia i prestiż marki.
Obraz na ekranie projekcyjnym i ekranie komputera
Sercem całego systemu transmisji i dystrybucji sygnałów wideo jest matryca Wyrestorm MX-0404-HDBT-H2A. To do niej trafiają sygnały wideo z kamery podglądowej DataVideo PTC-140 zainstalowanej w sali, a także odtwarzaczy Blu-Ray. Dzięki zastosowaniu projektorów z wejściami HDBaseT, nie było konieczności instalowania dodatkowych odbiorników i konwersji sygnału z HDBaseT na HDMI, co również ułatwiło instalację i konfigurację oraz obniżyło koszty. Integrator dostarczył zamawiającemu także odbiorniki HDBaseT Wyrestorm z serii MX, dzięki którym do systemu można podpiąć urządzenia nieposiadające na pokładzie tego protokołu.
Ponadto, dostępny tutaj rejestrator audio-video, oprócz tego, że umożliwia nagranie koncertów odbywających się w sali, recitali, czy koncertów dyplomowych, ma możliwość bezpośredniego streamingu sygnału wideo np. na YouTube, dzięki czemu to, co dzieje się w sali koncertowej może śledzić równocześnie bardzo wielu widzów na ekranach komputerów, telefonów i tabletów.
W innych salach również się dzieje!
Sala koncertowa to naturalnie przestrzeń specjalna, zarezerwowana dla uroczystych koncertów, recitali, spotkań, rozdań nagród, dyplomów i wyjątkowych wydarzeń artystycznych. Chociaż jest ona ekstremalnie mocno użytkowana i, co zrozumiałe, cieszy się ogromnym zainteresowaniem, to jednak codzienne życie szkoły dzieje się w kilkunastu mniejszych, ale również świetnie wyposażonych salach.
W imponującej fonotece, gdzie uczniowie mają dostęp do niezliczonej ilości nagrań w różnych formatach, zostały zainstalowane komputery stacjonarne, playery Tascam CD-200 SB oraz cztery pary słuchawek AKG-K92. Podobnie sale, w których prowadzona jest nauka gry na instrumencie, zostały wyposażone w zestawy komputerowe ułatwiające prowadzenie zajęć. Co ciekawe, w tych salach sygnał z komputerów PC DELL Vostro 3471 SFF do ekranów Samsung jest przesyłany bezprzewodowo, z wykorzystaniem screen mirroringu.
W każdej z dwóch sal teorii muzyki zainstalowano projektor Optoma ZUS606Te wraz z ekranem AVERS STRATUS 2 24-18, a także odtwarzacz TASCAM BD-MP1 sparowany z profesjonalnymi monitorami studyjnymi Focal ALPHA 50.
Do nagłośnienia sali gimnastyczno-baletowej zostały zastosowane cztery zestawy głośników ściennych Sonance PS-S83T, zasilane za pomocą wzmacniacza CROWN XTi1002. Na liście wyposażenia tych sal znajdują się również odtwarzacze TASCAM CD400 UDAB, bezprzewodowe zestawy mikrofonowe AKG WMS40 MINI2 oraz małe miksery Shure SCM262E.
W salach teorii muzyki zastosowano kompaktowe zestawy audio łączące odtwarzacz TASCAM BD-MP1 sparowany z profesjonalnymi monitorami studyjnymi.
Natomiast sale rytmiki wyposażono w playery TASCAM CD-200 SB, mikrofonowe zestawy bezprzewodowe AKG WMS40 i niewielkie miksery Shure SCM262E ułatwiające zarządzanie poziomem głośności odtwarzanych materiałów i mikrofonów. Do nagłośnienia tych sal zostały wykorzystane kolumny JBL ze zintegrowanym wzmacniaczem i odbiornikiem Bluetooth IRX112BT. Dzięki temu, że są to rozwiązania mobilne, z łatwością można ich użyć nie tylko w salach do rytmiki, ale we foyer jako system quadro, a nawet na zewnątrz w przypadku wydarzeń plenerowych.
Do obiektu została dostarczona również konsoleta Soundcraft Vi2000. Użytkownik może używać systemu nagłośnieniowego zarówno z jej pomocą, jak i tylko przy użyciu procesorów BSS BLU-100.
Podsumowanie
Nowa sala koncertowa Zespołu Szkół Muzycznych im. Ignacego Jana Paderewskiego w Tarnowie to przede wszystkim świetnie przygotowana pod względem akustyki przestrzeń, umożliwiająca wykonywanie muzyki poważnej czy jazzu bez nagłośnienia. Gdy jednak pojawi się konieczność jego użycia, dzięki rozwiązaniom dostarczonym przez ISAV i ESS Audio, jest to bez trudu możliwe. Co więcej, wszystkie wydarzenia muzyczne odbywające się tutaj można również zarejestrować wielośladowo, korzystając z będącego standardem w największych studiach nagraniowych na świecie systemu Pro Tools.
W głównej sali koncertowej zostały zainstalowane dwa systemy nagłośnieniowe. Oprócz głównego, zbudowanego w oparciu o kolumny JBL AM7212/95 zainstalowane nad sceną i tworzące system LCR wsparte dwoma subwooferami SRX828S, jest jeszcze drugi, bazujący na czterech kolumnach CBT100LA. Są one wykorzystywane jako nagłośnienie konferencyjne, ale nie tylko. Biorąc pod uwagę, że jest to sala przeznaczona głównie do wykonywania muzyki klasycznej, głośniki z serii CBT są wykorzystywane również do emisji wszystkich zapowiedzi koncertowych towarzyszących koncertom akustycznym, dzięki czemu nie trzeba uruchamiać systemu głównego.
Jednak na tym pola eksploatacji tej przestrzeni się nie kończą. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom AV, to nie tylko aula koncertowa, ale prawdziwa sala wielofunkcyjna, w której można zrealizować streaming, pokazać obraz w naprawdę dużym formacie oraz zorganizować spotkanie biznesowe. Wszystkim tym, którzy chcieliby przekonać się osobiście, jakie daje ona możliwości, zalecam natychmiastowe działanie, bo biorąc pod uwagę jej obłożenie, pierwszy wolny termin może pojawić się nieprędko…
Tekst: Łukasz Kornafel, AVIntegracje
Zdjęcia: ESS Audio, ISAV