W ostatnich latach niesłabnącą popularnością cieszą się przestrzenie wystawiennicze promujące naukę, które w ciekawy i zrozumiały sposób prezentują zarówno podstawowe zagadnienia z zakresu fizyki, chemii i biologii, jak i przedstawiają najnowsze osiągnięcia techniki. Nic dziwnego, że coraz więcej samorządów i prywatnych inwestorów decyduje się na budowę tego typu obiektów.
Dobrym przykładem takiego centrum nauki jest nowopowstałe Epi-Centrum Nauki, funkcjonujące w strukturze Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego. Inwestycja warta ponad 24 mln zł to największe i najlepiej wyposażone centrum nauki we wschodniej części Polski. Jednym z głównych celów BPN-T jest rozwój innowacyjności oraz wzmocnienie potencjału intelektualnego w regionie. Doskonale zrealizowana i wyposażona przestrzeń wystawiennicza służy jako wsparcie w osiągnięciu tego celu, ponieważ pomaga zainteresować dzieci i młodzież nauką i technologią.
– Zwiedzający Epi-Centrum Nauki w Białymstoku poznają zagadnienia z zakresu nauki i technologii i doświadczą ich – wyjaśnia Marcin Wojczyński, wiceprezes zarządu Trias AVI sp. z o.o. , generalnego wykonawcy inwestycji. – Na centrum nauki składają się dwie odrębne wystawy. Strefa Małego Odkrywcy zajmująca ok.
400 m2, przeznaczona jest dla dzieci od 3. do 10. roku życia. Natomiast na starszych zwiedzających czeka Wystawa Główna zajmująca ponad 1600 m2 powierzchni. Łącznie, na obu przestrzeniach znajduje się ponad 130 eksponatów wykorzystujących zarówno tradycyjne rozwiązania, jak i nowoczesne multimedialne urządzenia. Jestem przekonany, że mnogość, różnorodność oraz wysoka jakość merytoryczna eksponatów sprawią, że wizyta w białostockim Epi-Centrum Nauki będzie niezapomnianym przeżyciem dla wszystkich gości, niezależnie od wieku – dodaje Wojczyński.
W Laboratorium elektromobilności został stworzony symulator, który pozwala w bardzo sugestywny sposób przetestować możliwości pojazdów elektrycznych.
Strefa Małego Odkrywcy została podzielona na pięć zakresów tematycznych: Poznawanie i wiedza, Poznaj swoje ciało, Technika, Budownictwo i Energia wody. W tej strefie dzieci, poprzez zabawę, mogą poznać podstawy optyki, logiki i medycyny. Ambitniejsi zwiedzający mogą spróbować swoich sił przy programowaniu ścieżki przemieszczania się robota edukacyjnego. Wystawa Główna Epi-Centrum Nauki podzielona została na 11 podstawowych stref: Strefa wody, Właściwości materiałów, Mechanika, Idź z prądem, Telekomunikacja, Robotyka, Transport, Ekscytujące technologie, Ludzkie ciało, Optyka oraz Zabawa z nauką. Dodatkowo wydzielono cztery Laboratoria, które mogą być przeznaczone do prowadzenia zamkniętych zajęć: Laboratorium robotyki, Laboratorium energetyki, Laboratorium elektromobilności, a w strefie dla najmłodszych – LABBAR. W każdej ze stref znajdują się stanowiska pozwalające lepiej zrozumieć zagadnienia fizyki i techniki. Niektóre z nich zrealizowane zostały z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań multimedialnych.
W Epi-Centrum Nauki rozwiązania multimedialne zostały w umiejętny sposób połączone ze scenografią.
Stanowisko Tesla – Edison to około 20-minutowa projekcja filmu holograficznego wykorzystująca technologię „pepper’s ghost”. Film pokazuje w skrócie współzawodnictwo wielkich wynalazców w zakresie wytwarzania i wykorzystania prądu oraz inne ich osiągnięcia. Na scenie, oprócz postaci pokazanych za pomocą holografii, są również modele ich wynalazków, których podświetlenie jest synchronizowane z filmem. Obraz wyświetlany jest przez projektor o jasności 6000 ANSI lumenów. Projekcja, poprzez ekran na ziemi, odbijana jest od folii holograficznej ułożonej pod kątem 45 stopni w stosunku do podłoża.
W strefie Robotyki i automatyki prezentowana jest między innymi „automatyczna linia produkcyjna”. Zwiedzający za pomocą profesjonalnego sterownika przemysłowego Siemens, może zaprogramować zadanie do wykonania. W skład linii wchodzą „magazyny”, taśmociąg oraz robotyczne ramię, a na ekranie monitora można oglądać pracę programu sterującego.
Do strefy Ludzkie ciało wchodzimy poprzez przestrzenną konstrukcje scenograficzną pokazującą ludzką twarz. Przy pomocy mappingu wyświetlane są na niej tkanki i układ kostny ludzkiej głowy.
W strefie Transportu goście zasiądą w symulatorze lotu awionetką. To profesjonalne urządzenie składające się z projektora i ekranu sferycznego oraz ramy, w której zamontowano fotel pilota, wolant, przepustnicę i pedały sterowania lotkami. Aplikacja uruchamiana jest na mocnym komputerze wyposażonym w 6-rdzeniowy procesor AMD Ryzen 5 oraz nowoczesną kartę graficzną. Obraz z projektora o rozdzielczości WUXGA oraz jasności 5200 ANSI lumenów rzucany jest na sztywny ekran sferyczny, wyposażony w dedykowane lustro FSR (First Surface Mirror).
W Laboratorium energetyki znajduje się multimedialna makieta Białegostoku, na której prezentowana jest wielkość produkcji energii cieplnej i elektrycznej z tradycyjnej elektrociepłowni oraz z białostockiej spalarni śmieci.
Opisywane Centrum Nauki to bardzo multimedialna, pełna nowoczesnych rozwiązań przestrzeń.
Już nawet kilka wspomnianych powyżej eksponatów pokazuje z jak bardzo szerokim i zróżnicowanym zakresem prac musiał zmierzyć się w prawie dwa lata generalny wykonawca – Trias AVI Sp. z o.o. – Realizacja inwestycji polegającej na stworzeniu przestrzeni wystawienniczych czy muzeów to z perspektywy wykonawcy bardzo interesujące wyzwanie, któremu podołać mogą jedynie najlepsi specjaliści. Projektowanie i tworzenie eksponatów prezentujących w sposób prosty i zrozumiały podstawowe zagadnienia ze świata nauki i techniki wymagają od nas pomysłowości i dokładnego wykonania. Często tworzymy też eksponaty w oparciu o technologie audio-video, co z jednej strony daje bez mała nieograniczone możliwości prezentacji zagadnień tematycznych, a z drugiej bardzo dobrze współgra z potrzebami i oczekiwaniami współczesnego młodego odbiorcy – podkreśla Wojczyński. – Oprócz samych urządzeń musimy także przygotować atrakcyjne i spójne scenografie oraz całościową oprawę wizualną. Oczywiście wszystkie elementy muszą być bezpieczne, trwałe i ekonomiczne w utrzymaniu – opowiada.
Poza przestrzenią wystawienniczą i laboratoriami w Epi-Centrum Nauki znajdują się zaplecze biurowe, szatnie oraz wielofunkcyjna przestrzeń do organizowania wystaw czasowych, spotkań i prezentacji.
W strefie Robotyki i automatyki prezentowana jest między innymi „automatyczna linia produkcyjna”. Zwiedzający, za pomocą profesjonalnego sterownika przemysłowego Siemens, może zaprogramować zadanie do wykonania. W skład linii wchodzą magazyny, taśmociąg oraz robotyczne ramię, a na ekranie monitora można oglądać pracę programu sterującego.
Zrealizowana w Białymstoku inwestycja to jednak nie tylko eksponaty. Rozpoczynając prace Trias AVI – generalny wykonawca, zastał tylko uzbrojoną przestrzeń w stanie surowym, wstępną koncepcję centrum oraz program funkcjonalno-użytkowy. W gestii warszawskiej spółki było zatem szczegółowe zaprojektowanie przestrzeni, eksponatów i wszystkich instalacji, stworzenie systemu kontroli dostępu, monitoringu, systemu kasowo-biletowego, a także wszelkie prace wykończeniowe. – Z tego właśnie względu zastosowanie formuły „projektuj i buduj” daje pewność, że inwestycja będzie zrealizowana przy zachowaniu najwyższych standardów i z należytą starannością. Dodatkowo, trzymając pieczę nad całą inwestycją, łatwiej jest zadbać o szczegóły i uniknąć nieprzewidzianych komplikacji – zauważa Wojczyński z Trias AVI.
Jak wiadomo, w przypadku tak dużych projektów nie da się uniknąć pewnych utrudnień. Głównym wyzwaniem przy realizacji tej inwestycji było takie zaprojektowanie stanowisk, aby były atrakcyjne dla młodego, wymagającego odbiorcy. Cała inwestycja prowadzona była na funkcjonującym stadionie miejskim, co wiązało się z koniecznością ścisłej współpracy wykonawcy i operatora stadionu, jak również modyfikacji istniejących systemów.
– Korzystając z okazji chciałbym podziękować inwestorowi, Białostockiemu Parkowi Naukowo-Technologicznemu, za bardzo sprawną i rzeczową współpracę oraz wszystkim partnerom, z którymi stworzyliśmy Epi-Centrum, za zaangażowanie i trud włożony w ten projekt. Dziękuję również operatorowi stadionu i zaangażowanym w projekt firmom podwykonawczym. Wszystkich zainteresowanych serdecznie zachęcam do odwiedzenia Epi-Centrum Nauki zlokalizowanego na terenie Stadionu Miejskiego w Białymstoku przy ul. Słonecznej 1 – podsumowuje Marcin Wojczyński.
Okiem eksperta – Dawid Polasik, dyrektor ds. sprzedaży TriasAVI: Projekty realizowane na zlecenie sektora publicznego to zawsze bardzo ciekawe i złożone wyzwania. Każdy eksponat, każdy ekran wielkoformatowy, każda instalacja audiowizualna czy informatyczna jest unikalna, więc wymaga od wykonawcy indywidualnego podejścia i sporej elastyczności. Z tego względu kluczowe jest zatrudnianie grona wybitnych i doświadczonych specjalistów, którzy będą w stanie dostosować technologię i rozwiązania do potrzeb klienta i możliwości obiektu, na terenie którego realizowane są prace. Dzięki naszym ekspertom z sukcesem udało nam się zakończyć m.in. takie projekty jak Epi-Centrum w Białymstoku, instalacje teletechniczne i AV na stadionie Euro 2012 w Gdańsku, Centrum Nauki Keplera – Centrum Przyrodnicze czy Centrum Dialogu Przełomy-Muzeum Narodowe w Szczecinie. Wśród realizowanych obecnie inwestycji, warto wymienić nowoczesne Muzeum Ujścia Warty w Słońsku i Muzeum Twierdzy Toruń, a kolejne nadchodzące projekty planowane są m.in. w Olkuszu czy Rybniku.
Epi-Centrum Nauki w liczbach:
Powierzchnia: 3200 m2
Liczba eksponatów: 130
Całkowita wartość projektu: 24,2 mln zł
Dotacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego 2014-2020: 17,4 mln zł
Czas realizacji inwestycji: 2 lata
Trias to firma z polskim kapitałem, funkcjonująca na rynku od 20 lat. Spółka realizuje dla klientów biznesowych oraz klientów z sektora publicznego złożone inwestycje, w których wykorzystywane są m.in. nowoczesne technologie audio-video. Na przestrzeni lat firma rozwijała się i poszerzała zakres swojej działalności. Obecnie Trias przyjmując rolę generalnego wykonawcy, działa na każdym etapie inwestycji – od wspólnej kreacji, projektowania, poprzez integracje i wdrożenia, kończąc na wsparciu technicznym. Najwyższą jakość realizowanych usług gwarantuje profesjonalny zespół projektowy z wieloletnim doświadczeniem w różnych obszarach działalności – m.in. AV, IT, architektura, budownictwo, elektryka. Spółka ma wieloletnie doświadczenie w pracy z podmiotami sektora publicznego. Wśród zrealizowanych przez Trias AVI inwestycji warto wymienić: instalacje teletechniczne na stadionie Euro 2012 w Gdańsku, Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, Centrum Dialogu Przełomy-Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach, Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka w Warszawie, Podziemia Rynku Głównego w Krakowie, ERGO ARENA w Gdańsku. Spółka była także jednym ze współtwórców pawilonu niemieckiego na Expo w Astanie w 2017 roku, który otrzymał główną nagrodę w kategorii „Best Interpretation of Theme”.
tekst: AVIntegracje
zdjęcia: TRIAS