Coraz częściej naszym oknem na świat są multimedia i ekrany dotykowe smartfonów. Dotykając ekranu nawiązujemy kontakt z najbliższymi i zupełnie nieznanymi nam osobami, poszukujemy rozrywki lub informacji. Ekran telefonu stał się centrum zarządzania naszym prywatnym wszechświatem. Doskonale widać to na przykładzie dzieci i młodzieży. Młodzi często nie rozumieją, czym jest kaseta VHS czy encyklopedia i z uporem dotykają każdy napotkany ekran, aby odnaleźć to, czego aktualnie szukają. Ten zmieniający się, na naszych oczach, świat sprawił, że coraz częściej w szeroko pojętej kulturze pojawiają się multimedia, w tym ekrany dotykowe, kioski interaktywne czy videowalle, a architekci, projektując muzea, centra nauki czy galerie sztuki, poszukują nowych rozwiązań. Mają one ułatwić odbiorcy, zwłaszcza temu najmłodszemu, zrozumienie tematu i przedstawić go w przystępny i angażujący sposób, z pomocą urządzeń multimedialnych czy mechatronicznych. Jak współczesna kultura może wykorzystać multimedia?
Muzea, centra nauki, galerie sztuki to miejsca, które nadal kojarzą nam się ze zdaniem: „Proszę nie dotykać oraz zachować ciszę”. Czy słusznie? Coraz częściej możemy spotkać się z zastosowaniem w tych miejscach multimediów, które otwierają kolejny wymiar poznawania szeroko pojętej kultury. To właśnie multimedia, takie jak ekrany dotykowe, kioski interaktywne czy videowalle, sprawiają, że ww. zdanie traci na znaczeniu, bo zapraszają odbiorcę do aktywnego poznawania kultury poprzez dotyk, dźwięk i obraz — w sposób najbardziej przystępny.
Odwiedzając muzeum czy galerię sztuki możemy zauważyć, że obok tradycyjnych eksponatów, gablot, obrazów czy rzeźb, pojawiają się odpowiednio zaprojektowane stoły czy ściany multimedialne, dzięki którym zwiedzający może poznać więcej szczegółów na temat konkretnego zagadnienia, czy przedmiotu. Jest to nie tylko próba unowocześnienia instytucji kultury, ale także próba nawiązania kontaktu z odbiorcą w sposób najbardziej dla niego zrozumiały. W muzeach i galeriach sztuki pojawiają się więc stoły interaktywne, na których najmłodsi mogą zagrać w grę tematyczną, rozwiązać rebus, otrzymać informację w sposób dopasowany do wieku. Coraz częściej instytucje kultury wprowadzają również interaktywne ścieżki zwiedzania w formie gier, które polegają na zbieraniu punktów za znalezienie konkretnych przedmiotów oraz informacji wyświetlanych na ekranie dotykowym czy stole multimedialnym. Zachęca to najmłodszych do aktywnego zwiedzania i pozwala w kreatywny sposób chłonąć wiedzę. Ekrany dotykowe — w formie stołów czy kiosków, to jednak nie tylko gadżet dla dzieci. Dzięki nim w łatwy i szybki sposób możemy odnaleźć interesujące nas informacje — niezależnie od tego, czy jesteśmy w muzeum historycznym, regionalnym, czy w centrum nauki. Na ekranie dotykowym pojawiają się zdjęcia, tekst, odtwarzany jest dźwięk czy film, a nawet możemy przeglądać skany oryginalnych dokumentów czy mapy. To wszystko sprawia, że zwiedzanie nabiera zupełnie nowego multimedialnego wymiaru, a przyswajana wiedza nowego kontekstu.
Co więcej, zastosowanie multimedialnych rozwiązań daje wiele funkcjonalnych udogodnień dla zwiedzających, którzy korzystając z multimedialnej ściany, stołu czy kiosku mogą wyznaczać własną trasę zwiedzania — na podstawie tego, co najbardziej ich interesuje. Mogą w łatwy sposób — za pomocą dotyku — powiększyć obraz, mapę, czcionkę tekstu, zmienić język, w którym pojawiają się informacje, a także odtworzyć dźwięk na słuchawkach wybierając odpowiednią głośność — jednocześnie nie przeszkadzając innym.
To także duże ułatwienie dla osób niepełnosprawnych. Oznaczenia w języku Braille’a na urządzeniach multimedialnych oraz ścieżkach zwiedzania. Pętle indukcyjne, czyli system wspomagania słuchu dla osób niedosłyszących. A także odpowiednie, dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, wysokość i kąt nachylenia kiosków i stołów multimedialnych powoli stają się standardem.
To wszystko sprawia, że wizyta w muzeum, galerii sztuki czy centrum nauki jest bogatym, a jednocześnie bardzo indywidualnym przeżyciem, co pozytywnie wpływa na nasze wrażenia, jakość i ilość przyswajanej wiedzy, niweluje istniejące wcześniej ograniczenia, a przez to zachęca do odwiedzania kolejnych miejsc kultury.
Multimedia zachęcają nie tylko zwiedzających, ale także architektów wnętrz do przekraczania kolejnych granic. Obecnie tworząc przestrzeń muzealną, galerię sztuki czy centrum nauki architekci mają ogromne możliwości wkomponowania rozwiązań multimedialnych w tworzoną scenografię. Tak, aby stały się one integralną częścią przestrzeni — całkowicie wtapiając się w otoczenie lub odpowiednio je podkreślając. Jest to możliwe dzięki przygotowaniu dedykowanych projektów i zastosowaniu różnorodnych materiałów wykończenia.
Wykorzystanie takich materiałów, jak zardzewiała stal czy stylizowane drewno pozwalają dopasować ekran do stylu wystawy i do prezentowanej epoki — celowo imitując na przykład efekt zniszczenia. Szklane elementy stają się niewidoczne w zaprojektowanej scenografii, a stoły multimedialne tworzone ściśle według wizji architekta przybierają dowolne kształty i rozmiary, dlatego są spójne z całym wystrojem wnętrza. Daje to całkiem nowe możliwości i jeszcze bardziej pobudza wyobraźnię zwiedzających.
Zadaniem szeroko pojętej kultury jest rozwój człowieka poprzez poznanie. Dzięki multimediom i nowoczesnym rozwiązaniom, takim jak ekrany dotykowe to kultura ma szansę się rozwinąć poprzez lepsze dostosowanie formy przekazu do sposobu percepcji, jakim posługuje się i jaki rozumie odbiorca. To zmiana, która dzieje się na naszych oczach. Czas pokaże, jak daleko innowacyjne i odważne pomysły będą przyciągać zwiedzających do nowoczesnych miejsc kultury, które będą zachęcać nas do interakcji poprzez dotyk, obraz i dźwięk.
TEKST: Jakub Boni, Videofonika
ZDJĘCIA: Videofonika
Videofonika to firma założona w 2008 roku Tworzą ją pasjonaci technologii dotykowych, którzy do tej pory wykonali ponad 300 projektów na całym świecie. Projektują, produkują i instalują ekrany dotykowe w dowolnych formach i rozmiarach wraz ze wszystkimi urządzeniami peryferyjnymi. Ta nowoczesna technologia w interaktywny sposób przedstawi Twój pomysł, ofertę, ideę.
