Komiks to kompletna, złożona i rozbudowana forma literacka. Aby go tworzyć, potrzebna jest nie tylko umiejętność opowiadania historii, ale także talent rysowniczy, odrobina humoru i wyjątkowa wyobraźnia.
To podobnie jak w przypadku gier komputerowych, jednak powiedzieć, że te produkcje są tylko narzędziem umożliwiającym opowiedzenie historii, to jak nic nie powiedzieć. To dzisiaj ogromna dziedzina życia, bardzo intratny sektor biznesowy i branży IT, narzędzie edukacyjne i jedna z najchętniej wybieranych form relaksu.
Tym właśnie dwóm obszarom twórczości jest poświęcone Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1 w Łodzi, które będzie nie tylko miejscem wystawy stałej czy wystaw czasowych, ale także wielofunkcyjną, żyjącą wydarzeniami przestrzenią interaktywną wraz z rozbudowanym systemem motion capture, umożliwiającym przechwytywanie ruchu i tworzenie animowanych charakterów dla przemysłu filmowego, reklam czy przemysłu gier. Chociaż oficjalna inauguracja instytucji będzie miała jesienią tego roku, my już mieliśmy przyjemność odwiedzić jej siedzibę, aby przyjrzeć się z bliska, jakie rozwiązania umożliwiające realizację wielu różnych przedsięwzięć dostarczyła tutaj firma ESS Audio.
Kompleksowi EC1 w Łodzi przyglądaliśmy się już na łamach magazynu „AVIntegracje” w lipcu 2020 przy okazji opisu wdrożonego tutaj, pierwszego w Polsce systemu Dante Domain Manager. Przyglądaliśmy się wtedy funkcjom i możliwościom systemu, ale także koncepcji całej przestrzeni zrewitalizowanej pierwszej łódzkiej komercyjnej elektrowni.
Jednak ta instytucja kultury i prawdziwe miasto w mieście nie ustaje w rozwoju i rewitalizowane są kolejne przestrzenie, w których powstają nowe instytucje. Takim przykładem jest Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1. W budynkach dawnych warsztatów i chłodni zabytkowej elektrociepłowni powstaje jedyne w Polsce tego rodzaju centrum kompleksowo opowiadające o komiksach i grach komputerowych.
Chociaż można by sądzić, że tego rodzaju instytucja mogłaby powstać tylko w stolicy, to jej lokalizacja w Łodzi nie mogłaby być bardziej oczywista. To przecież tutaj od lat organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier. Na trzech poziomach nowego centrum o łącznej powierzchni ponad 2000 metrów kwadratowych zostały zlokalizowane wystawy interaktywne, sale poświęcone grom komputerowym, wśród których z całą pewnością największą atrakcją będzie możliwość zagrania w specjalną interaktywną grę opowiadającą… o procesie tworzenia gier! W dodatku jest ona osadzona w świecie znanym z bijącej rekordy popularności gry „Wiedźmin 3: Dziki Gon”. Aplikacja ta powstała we współpracy ze studiem CD Projekt RED, które również przekazało eksponaty tworzące wystawę.
W dużej sali konferencyjnej został zainstalowany system CBT w kolorze czarnym, znakomicie komponujący się z kolorystyką znajdujących się tutaj słupów, tworzących architekturę tej przestrzeni.
Na pierwszym poziomie zlokalizowana została wystawa stała poświęcona komiksom. Będzie można tutaj zobaczyć oryginalne dzieła najsłynniejszych polskich twórców, z Papciem Chmielem na czele. Odwiedzający wystawę, zarówno dzieci, jak i dorośli, w przestrzeniach warsztatowych będą mogli zapoznać się z technikami tworzenia komiksów, pisania scenariuszy, wymyślania bohaterów czy rysunku.
W obiekcie znalazły się również sale konferencyjne, przestrzenie spotkań i wielofunkcyjne sale eventowe, w których już w niedalekiej przyszłości będą odbywały się wydarzenia specjalne, a także wystawy czasowe.
EC1 to kompleks składający się z kilku budynków o olbrzymiej powierzchni. W jego skład wchodzą: Narodowe Centrum Kultury Filmowej, Centrum Nauki i Techniki i nowopowstałe Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej.
Na pierwszym poziomie zlokalizowana została wystawa stała poświęcona komiksom. Będzie można tutaj zobaczyć oryginalne dzieła najsłynniejszych polskich twórców, z Papciem Chmielem na czele. Odwiedzający wystawę, zarówno dzieci, jak i dorośli, w przestrzeniach warsztatowych będą mogli ponadto zapoznać się z technikami tworzenia komiksów, pisania scenariuszy, wymyślania bohaterów czy rysunku.
Zgodnie z założeniem projektantów już na etapie rewitalizacji pierwszego z budynków został tutaj wdrożony system transmisji sygnałów audio, umożliwiający przesłanie ich zarówno wewnątrz każdego budynku, jak i pomiędzy poszczególnymi obiektami i, co najważniejsze, wykorzystujący do tego celu infrastrukturę sieciową, eliminując tym samym konieczność wdrożenia skomplikowanego i skomplikowanego okablowania, przeznaczonego tylko dla potrzeb dźwięku. Rozwiązaniem, który odpowiadał na wszystkie te potrzeby, był protokół Dante wraz z tzw. Dante Domain Managerem, pozwalającym na zarządzanie wszystkimi przesyłanymi sygnałami audio i zabezpieczającym sieć przed osobami niepowołanymi z zewnątrz. Dzięki temu dzisiaj można wpiąć się w dowolnym miejscu sieci i bezproblemowo zarówno przesłać, jak i odebrać sygnał audio. Realizacją całej instalacji audio w Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej zajęła się firma Soliders Sound.
Do mniejszej sali konferencyjnej zostało wdrożone bardzo interesujące rozwiązanie łączące interaktywną tablicę Samsung Flip oraz projektor. Dzięki temu wszystko, co wyświetlimy i napiszemy na tablicy będzie pokazane w dużym formacie, tak aby informacje mogli śledzić wszyscy uczestnicy spotkania, znajdujący się nawet w najdalszych miejscach sali.
Gdy projektowane były instalacje AV w nowym budynku, oczywistym stało się, że również on będzie włączony w całą infrastrukturę Dante. Dlatego wszystkie urządzenia wybrane do tej instalacji: procesor zarządzający wszystkimi sygnałami i umożliwiający podział nagłośnienia na osiem stref, wzmacniacze Crown z serii DCi, większość kolumn głośnikowych, a nawet systemy mikrofonowe są wyposażone w protokół Dante. Jak przyznaje pracownik EC1 Sebastian Binder, na co dzień zajmujący się systemami nagłośnieniowymi w kompleksie: „Takie rozwiązania pozwala na wyeliminowanie niepotrzebnych połączeń, analogowego okablowania audio i daje pełną swobodę w zarządzaniu wszystkimi sygnałami”.
Wyzwaniem na etapie projektowania systemów audiowizualnych było również to, że nowy budynek miał mieć bardzo szeroką funkcjonalność, a co więcej, wiele potrzeb nie było znanych. Oczywiście, mamy wystawę stałą, której potrzeby dało się w łatwy sposób zidentyfikować. Jednak są tutaj również wielofunkcyjne przestrzenie, w których może odbywać się wiele, bardzo zróżnicowanych przedsięwzięć. Dlatego kluczowo ważne było przygotowanie wielu różnych scenariuszy działania i stworzenie tak bardzo elastycznego systemu jak to tylko możliwe. Z tego powodu nie wszystkie systemy nagłośnieniowe są zainstalowane na stałe. Część to rozwiązania przenośne, które mogą być używane w różnych częściach kompleksu w zależności od potrzeb. Generalnie zostało tutaj zainstalowanych wiele różnych systemów nagłośnieniowych odpowiadających specyficznie potrzebom każdej z przestrzeni.
Na trzech poziomach nowego centrum o łącznej powierzchni ponad 2000 metrów kwadratowych zostały zlokalizowane wystawy interaktywne, sale poświęcone grom komputerowym, wśród których z całą pewnością największą atrakcją będzie możliwość zagrania w specjalną interaktywną grę opowiadającą… o procesie tworzenia gier! W dodatku jest ona osadzona w świecie znanym z bijącej rekordy popularności gry „Wiedźmin 3: Dziki Gon”. Aplikacja ta powstała we współpracy ze studiem CD Projekt RED, które również przekazało eksponaty tworzące wystawę.
Multimedia widoczne zaraz po przekroczeniu progu
W holu głównym zlokalizowanym zaraz za recepcją, stanowiącym główną oś komunikacji pomiędzy wystawami stałymi, chillout roomem i największą salą wielofunkcyjną została zainstalowana bryła złożona z trójkątów, na której wyświetlany jest mapping. Do jego realizacji wykorzystane zostały trzy projektory laserowe NEC, zainstalowane w układzie portretowym. Nie mogło tutaj zabraknąć również nagłośnienia. Zostały tutaj zainstalowane głośniki sufitowe marki Sonance, ukryte za architektoniczną kratką, a także głośniki ścienne JBL Control One, wsparte subwooferem z tej samej rodziny produktów. Ich zadaniem jest odtwarzanie muzyki tła, a także komunikatów.
W holu głównym zlokalizowanym zaraz za recepcją, stanowiącym główną oś komunikacji pomiędzy wystawami stałymi, chillout roomem i największą salą wielofunkcyjną, została zainstalowana bryła złożona z trójkątów, na której wyświetlany jest mapping. Do jego realizacji wykorzystane zostały trzy projektory laserowe NEC, zainstalowane w układzie portretowym.
Sercem całego systemu wielostrefowego jest procesor dźwięku BSS Soundweb BLU-100. O wyborze tego właśnie urządzenia zdecydował przede wszystkim fakt, że jest to rozwiązania o otwartej architekturze. Oznacza to, że osoby obsługujące system mogą zaprogramować procesor właściwie w dowolny sposób i skonfigurować cały tor sygnałowy tak jak jest to potrzebne w danym momencie czy dla potrzeb danej instalacji. Nie ma tutaj ograniczeń, jeżeli chodzi o liczbę wejść, wyjść czy szyn miksujących. Daje to pełną elastyczność w budynku o tak szerokiej funkcjonalności. W pełni programowalny procesor pozwolił również na podzielenie systemu, w dowolny sposób, zgodnie z potrzebami użytkownika. Dzięki temu można było stworzyć taką liczbę stref jak liczba kanałów dostępnych w zainstalowanych wzmacniaczach i było to jedyne ograniczenie na etapie ich tworzenia.
W dużej sali konferencyjnej została zainstalowana kamera PTZ firmy Lumens umożliwiająca realizację konferencji wideo i transmisję organizowanych tutaj spotkań do sieci. Do transmisji obrazu w całym kompleksie EC1 został wybrany protokół NDI. Przy jego pomocy komunikują się również m.in. miksery wideo NewTek czy studio telewizyjne.
Łącznie do dyspozycji jest osiem niezależnych stref nagłośnieniowych. W tym wypadku cały system audio został podzielony na otwarte przestrzenie, wystawy i zamknięte pomieszczenia takie jak sale konferencyjne. Do systemu muzyki tła trafiają sygnały z odtwarzaczy muzycznych Tascam oraz główny mikrofon pulpitowy, zlokalizowany w recepcji, umożliwiający przekazanie komunikatu do konkretnego pomieszczenia lub równocześnie do wszystkich stref nagłośnieniowych.
Oprócz iPada technicznego umożliwiającego zarządzanie całym systemem przez specjalistów pracujących w centrum i dającego najszerszy dostęp do całej instalacji, mamy również iPady zainstalowane w ramkach iPort, umieszczone między innymi w recepcji, które umożliwiają bardzo łatwe zarządzanie najważniejszymi funkcjami systemu, również przez osoby niemające specjalistycznej wiedzy. Przy pomocy tego interfejsu i tabletu mogą one np. zmienić poziom głośności muzyki, wybrać źródło dźwięku czy wywołać komunikat.
Do nagłośnienia holu wejściowego zostały wykorzystane kolumny ścienne JBL Control One wsparte subwooferem z tej samej rodziny produktów. Ich zadaniem jest odtwarzanie muzyki tła i komunikatów.
Nie tylko dźwięk, ale również obraz w sieci
Kolejny krokiem w rozbudowie sieci audio-wideo było wdrożenie rozwiązania umożliwiającego już nie tylko sieciowe przesyłanie dźwięku, ale także obrazu. Ze względu na to, że Dante AV jest jeszcze bardzo młodym protokołem na początku drogi rozwoju, twórcy instalacji musieli zdecydować się na inne rozwiązanie. Wybór padł na protokół NDI, w oparciu o który dzisiaj komunikuje się już coraz więcej urządzeń.
W EC1 z jego pomocą komunikują się m.in. miksery wideo NewTek, studio telewizyjne czy kamery PTZ zainstalowane m.in. w dużej sali wielofunkcyjnej.
Kolumny pasywne zastosowane w instalacji są zasilane przy pomocy wzmacniaczy Crown z serii DCi.
Sale konferencyjne o różnych rozmiarach
Zarówno do nagłośnienia największej, wielofunkcyjnej sali konferencyjnej, jak i mniejszej z krzesłami ustawionymi na płasko przed ekranem projekcyjnym wykorzystane zostały systemu punktowe JBL CBT wraz z rozszerzeniami. Do dużej sali wybrany został model w kolorze czarnym, znakomicie komponujący się z kolorystyką znajdujących się tutaj słupów, tworzących architekturę tej przestrzeni, a w mniejszej sali po dwóch stronach ekranu projekcyjnego zainstalowano białe kolumny nieprzykuwające uwagi publiczności. Jedną z największych zalet systemu jest również to, że charakteryzuje się on bardzo dużą odpornością na sprzężenia. Dzięki temu nawet osoby niepracujące na co dzień z mikrofonem w momencie gdy z nadajnikiem do ręki przejdą przed kolumną nie powinny spowodować bardzo nieprzyjemnych dla uczestników spotkania sprzężeń.
Zarówno do nagłośnienia największej, wielofunkcyjnej sali konferencyjnej, jak i mniejszej z krzesłami ustawionymi na płasko przed ekranem projekcyjnym wykorzystane zostały systemu punktowe JBL CBT wraz z rozszerzeniami.
Jeżeli chodzi o transmisję głosu w salach konferencyjnych, a więc zapewnienie odpowiedniej zrozumiałości mowy w trakcie prelekcji, warsztatów, konferencji czy spotkań, z pomocą przyszły tutaj bezprzewodowe systemy mikrofonowe Shure MXW, bazujące na transmisji cyfrowej DECT. Łącznie w obiekcie pracują 32 kanały systemu MXW, co czyni wdrożony tutaj system prawdopodobnie największą tego rodzaju konfiguracją w Polsce! Na co zwraca uwagę Sebastian Binder: „Jest to system, który jest bezkolizyjny i bezobsługowy, co jest szalenie istotne właśnie w przypadku sal konferencyjnych czy przestrzeni, gdzie trzeba dać mikrofon na szybko, on musi zadziałać natychmiast, nie ma czasu na skanowanie częstotliwości, wymianę baterii itd. Mówca bierze ten mikrofon, mówi do niego, wychodzi i zapominamy o tej realizacji”.
W strefie motion capture zostały zainstalowane kolumny głośnikowe JBL, tym razem model HST, które umożliwiają możliwie najszersze pokrycie przestrzeni, dzięki czemu ruchom będzie towarzyszył wielokanałowy dźwięk jeszcze lepiej osadzający gości w wirtualnej przestrzeni czy scenografii.
Dodatkowo inwestor zdecydował się kupić niewielkie, przenośne miksery Soundcraft Ui24, które mogą być łączone ze sobą, a także używane niezależnie w wybranej przestrzeni. Miksery doskonale współpracują z zakupionymi również do tej instytucji przenośnymi, zasilanymi akumulatorowo kolumnami JBL EON ONE, umożliwiając natychmiastowe stworzenie kompletnego systemu nagłośnieniowego czy realizację nagłośnienia na zewnątrz również w niecodziennych miejscach, zawsze skutecznie, nawet dla 200- czy 250-osobowej publiczności. Do mniejszej sali konferencyjnej zostało wdrożone również bardzo interesujące rozwiązanie łączące interaktywną tablicę Samsung Flip oraz projektor. Dzięki temu wszystko, co wyświetlimy i napiszemy na tablicy będzie pokazane w dużym formacie, tak aby informacje mogli śledzić wszyscy uczestnicy spotkania, znajdujący się nawet w najdalszych miejscach sali.
Poszczególne scenariusze wykorzystania tej przestrzeni zostały zapisane w formie presetów przywoływanych z bezprzewodowego tabletu. Za ich wyzwalanie i sterowanie wszystkimi urządzeniami odpowiada procesor AMX.
W salach konferencyjnych zastosowane zostały bezprzewodowe systemy mikrofonowe Shure MXW, bazujące na transmisji cyfrowej DECT. Łącznie w obiekcie pracują 32 kanały systemu MXW, co czyni wdrożony tutaj system prawdopodobnie największą tego rodzaju konfiguracją w Polsce!
Przestrzeń, która widzi ruch
Z całą pewnością jedną z największych ciekawostek nowego Centrum jest przestrzeń motion capture z zestawem specjalistycznych kamer umożliwiających odczytanie ruchu osób znajdujących się w niej. Może pełnić ona funkcje edukacyjne czy rozrywkowe, dzięki awatarowi, który na ekranie będzie naśladował nasze ruchy. Jednak mogą powstawać tutaj również znacznie bardziej poważne projekty związane np. z przechwytywaniem trójwymiarowych ruchów aktorów dla potrzeb gier komputerowych, produkcji filmowej czy animacji.
Również tam zostały zainstalowane kolumny głośnikowe JBL, tym razem model HST, które umożliwiają możliwie najszersze pokrycie przestrzeni, dzięki czemu ruchom gości będzie towarzyszył wielokanałowy dźwięk, jeszcze lepiej osadzający w wirtualnej przestrzeni czy scenografii.
Za kratką architektoniczną zostały zainstalowane głośniki sufitowe marki Sonance odpowiedzialne za odtwarzanie muzyki tła.
Podsumowanie
Z przyjemnością już od kilku lat obserwujemy rozwój EC1. Za każdym razem, gdy wydaje nam się, że jest to już przestrzeń kompletna i nie może powstać tutaj już nic nowego, włodarze obiektu zaskakują i do oferty dołącza coś, czego jeszcze chwilę wcześniej byśmy się nie spodziewali. Tak jest i tym razem. Już jesienią zostanie tutaj uruchomione nowe Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej, wyjątkowa, niemająca konkurencji przestrzeń poświęcona dwóm formom twórczości, które wciąż cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem i każdego roku zdobywają kolejne rzesze młodych fanów. Nowy obiekt to jednak nie tylko dwie multimedialne sale, pełne angażujących stanowisk, ale również wielofunkcyjna przestrzeń, w której mogą odbywać się spotkania, wydarzenia kulturalne, eventy, szkolenia czy projekty edukacyjne. Jednak realizacja wszystkich tych zadań nie byłaby możliwa, gdyby nie przemyślany projekt systemu audiowizualnego. Ze względu na liczbę budynków wchodzących w skład kompleksu EC1, odległości oraz możliwość elastycznej pracy z systemem, najlepszym rozwiązaniem okazała się transmisja bazująca na sieci strukturalnej i zastosowanie urządzeń wyposażonych w złącza Ethernet. Dzięki temu użytkownicy systemu i specjaliści zajmujący się jego obsługą i codzienną konfiguracją, posługując się protokołem Dante do transmisji audio oraz NDI to przesyłu obrazu mają pełną dowolność w przygotowaniu systemu do pracy i mogą zrealizować tutaj dowolną produkcję. Jedna skrętka, a tyle możliwości!.
tekst i zdjęcia: Łukasz Kornafel, „AVIntegracje”
