Większości kibiców w Polsce marka Cracovia kojarzy się z piłką nożną i hokejem na lodzie. Wynika to z całą pewnością ze świetnej rozpoznawalności marki MKS Cracovia i sukcesów zawodników właśnie w tych dyscyplinach. Nie należy jednak zapominać, że cały czas w stolicy Małopolski działa stowarzyszenie Klub „KS Cracovia 1906”, które skupia aż dwanaście sekcji sportowych, takich jak piłka ręczna kobiet, koszykówka mężczyzn, tenis stołowy czy sekcja lekkoatletyczna. O tym, jak duże znaczenie w historii polskiego sportu odegrało wiele z tych drużyn, może świadczyć fakt, że w przeszłości to właśnie szczypiornistki KS Cracovia zdobywały aż dwunastokrotnie mistrzostwo i piętnastokrotnie wicemistrzostwo w tej dyscyplinie! Klub prowadzi również kilka sekcji, dzięki którym swoje pasje mogą realizować osoby niepełnosprawne. Aby można było odpowiedzieć na wymagania każdej z sekcji, w maju tego roku swoją działalność zainaugurowała jedna z najnowocześniejszych hal sportowych w Polsce, o funkcjonalności wykraczającej daleko poza sport.
[fusion_dropcap boxed=”no” boxed_radius=”” class=”” id=”” color=”#0a0304″]C[/fusion_dropcap]hociaż o budowie hali mówiło się już dwanaście lat temu, w trakcie obchodów okrągłej rocznicy powstania klubu, to oficjalnie swoją działalność zainaugurowała ona 10 maja 2018 roku, po blisko dwóch i pół roku budowy. Hala jest odpowiedzią na marzenia wielu pokoleń sportowców i kibiców (przede wszystkim niepełnosprawnych) z Małopolski, którzy teraz mogą realizować swoje sportowe pasje. Jest to zarazem pierwszy w historii obiekt oddany we władanie klubu KS Cracovia w historii. Budynek o łącznej powierzchni ponad 5000 m2 i horyzontalnej bryle jest zlokalizowany przy ulicy Focha 40, naprzeciwko krakowskich Błoń. Jego zaprojektowaniem zajęło się Biuro Projektów Lewicki Łatak, natomiast generalnym wykonawcą hali była firma Skanska SA. Obiekt o wysokości ponad 16 m został wkomponowany w topograficzną rzeźbę terenu za sprawą wału z pochylnią prowadzącą na dach budynku o powierzchni 700 m2, porośnięty czterdziestoma tysiącami rozchodników. Co istotne, pochylnia umożliwia dostanie się na dach osobom niepełnosprawnym, poruszającym się na wózkach. Znajduje się tam dodatkowa reprezentacyjna przestrzeń umożliwiająca np. organizację eventu pod gołym niebem.
Cały budynek odznacza się nowoczesną, industrialną architekturą, którą tworzą duże powierzchnie szklane (w postaci fasady i przeszkleń o łącznej powierzchni 1000 m2) połączonego z elewacją wykonaną ze sprowadzonej z Estonii stali Cor-Ten. Chociaż wygląda jak zardzewiała, w istocie ma podwyższoną odporność na warunki atmosferyczne.
Z charakterem budynku z zewnątrz koresponduje również architektura wnętrza. Zrezygnowano z klasycznych tynkowanych ścian, które zostały zastąpione betonem wprowadzającym surowy charakter. Koresponduje on z pozostałymi materiałami wykończeniowymi w kolorach rudym, grafitowym i białym.
Główną część hali stanowi sala do gier o wymiarach 44 × 26 m z trybunami, które mogą pomieścić 788 widzów. Ciekawostką jest fakt, że płyta boiska znajduje się ponad 3,5 m poniżej poziomu terenu otaczającego halę, co wynika z panujących w tej okolicy warunków zabudowy.
Całe boisko otacza przeszklona elewacja, dzięki której z wnętrza hali można cieszyć się wiosną latem i jesienią widokiem zieleni, a zimą – śniegu otaczającego teren dookoła obiektu.
Co wyjątkowe dla tego rodzaju kompleksu, w nowej hali znalazły się trzydzieści cztery miejsca hotelowe, a także zaplecze rehabilitacyjno-sanitarne i siłownia. Są tutaj także punkty gastronomiczne, kawiarnia oraz parking z możliwością komercyjnego wynajmu.
Nowa hala ma służyć przede wszystkim piłkarkom ręcznym, koszykarzom i sekcji szermierczej KS Cracovia, a także dzieciom i młodzieży z okolicznych szkół. Co ważne, obiekt, zgodnie ze swoją nazwą, będzie służył również osobom niepełnosprawnym. Będą w nim przygotowywali się do startów w najważniejszych imprezach małopolscy paraolimpijczycy, rozgrywane będą tutaj także mecze sekcji integracyjnej, w której grają koszykarze na wózkach.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby obiekt gościł wiele wydarzeń kulturalnych, a także – dzięki doskonałym warunkom – koncertów. I nie jest tutaj mowa tylko o infrastrukturze, lokalizacji czy zapleczu hotelowym.
Hala lepsza niż wiele sal koncertowych
Tym, co uderza natychmiast po wejściu do hali sportowej, są panujące w niej znakomite warunki akustyczne. Nie mamy tutaj tak częstego zjawiska kotłowania się dźwięku, za sprawą którego już kilka piłek powoduje niekończące się odbicia dźwięku, a co za tym idzie – męczący hałas. Tutaj – nie dość, że hala jest dosyć mocno wygłuszona, to dodatkowo w sytuacji, gdy prowadzący zajęcia instruktor bądź trener zwraca się do znajdujących się na boisku zawodników, jego głos jest bardzo dobrze słyszalny. Na taki stan rzeczy składa się kilka czynników. Po pierwsze, sama bryła hali odznacza się mocno nieregularnymi kształtami. Praktycznie każda z jej ścian jest inna, nawet sufit ma różną wysokość. Dodatkowo cały sufit został pokryty nakładanym natryskowo tynkiem celulozowym, co pozytywnie wpłynęło na jakość akustyki. Rury wentylacyjne znajdujące się nad trybunami pokryto tą samą okładziną w kolorze czarnym, dzięki czemu są one nie tylko znacznie mniej widoczne, niż gdyby były srebrne. Pokrycie wpłynęło także na zmniejszenie pogłosu, i tym samym kształtowanie akustyki hali. Pozytywnie na panujące warunki akustyczne wpływa również miękka nawierzchnia boiska oraz zestaw kilkudziesięciu elektrycznie opuszczanych rolet z tkaniny, które chronią przed słońcem i tłumią dźwięki.
Te wszystkie elementy wpłynęły na to, że projektanci systemu nagłośnieniowego nie musieli walczyć, by ratować akustykę, lecz mogli zaprojektować system, który wspomoże naturalne rozchodzenie się dźwięku w hali, umożliwiając odtwarzanie muzyki oraz przebicie się z głosem komentatorów czy prowadzących przez tłum wiwatujących kibiców. W tym celu zastosowano zestaw głośników JBL przeznaczonych do obiektów sportowych. Po dokonaniu wnikliwych symulacji w programie Ease, z uwzględnieniem lokalizacji źródeł oraz okładzin znajdujących się na ścianach, zdecydowano się zastosować osiemnaście kolumn serii AWC. Cztery egzemplarze AWC159 pracują jako system główny obsługujący płytę i dolne rzędy trybun, natomiast czternaście sztuk AWC129 opóźnionych w odpowiedni sposób względem klastra centralnego pracuje jako dodatkowe strefy nagłośnieniowe obsługujące poszczególne trybuny.
Model AWC159 bazuje na piętnastocalowym głośniku koaksjalnym i zapewnia pokrycie w zakresie 90° – zarówno w pionie, jak i w poziomie. Pasmo przenoszenia kolumny mieści się w zakresie od 80 Hz do 20 kHz. Bardzo podobnymi parametrami odznacza się mniejszy model AWC129, w którym pracuje koaksjalny głośnik o średnicy 12 cali.
Wszystkie zastosowane w hali głośniki serii AWC zostały dostarczone w kolorze czarnym, odpowiadającym kolorystyce sufitu i ułatwiającym ich zamaskowanie. Jak przyznał Maciek Barański z firmy ESS Audio, odpowiedzialnej za dostarczenie i instalację wszystkich rozwiązań nagłośnieniowych w hali głównej, jednym z kluczowych elementów oprócz brzmienia, było również to, aby głośniki były zainstalowane odpowiednio wysoko, w sposób nie zakłócający rozgrywki żadnej z dyscyplin odbywających się w hali.
Kolumny te są zasilane za pomocą dwóch dwukanałowych wzmacniaczy Crown CDi 6000. Ze względu na fakt, że większość z linii głośnikowych ma ponad 100 m, zdecydowano się na zastosowanie rozwiązań w trybie 70 V, gwarantujących niewielkie spadki nawet przy dużej odległości. Zastosowane wzmacniacze zostały dobrane z pewnym naddatkiem, co odwdzięcza się nie tylko świetną dynamiką, ale również możliwością uzyskania odpowiedniego poziomu SPL, w przypadku krakowskiego obiektu mogącego mieć wartość 102–105 dB. Jest to kluczowy parametr – w szczególności w przypadku hal sportowych, gdzie konieczne jest, aby system był w stanie przebić się przez krzyczących i dopingujących kibiców.
Nad jedną z trybun została zlokalizowana reżyserka, w której pracuje mikser cyfrowy Si Expression 1. Dzięki znajdującym się na pokładzie korektorowi, bramce szumów i kompresorowi urządzenie znacząco ułatwia obróbkę sygnałów z mikrofonów w trakcie imprez sportowych, konferencji, spotkań czy prezentacji.
W mikserze została zainstalowana karta BLU-SI do komunikacji z procesorem BSS Audio BLU 100, znajdującym się w serwerowni za pomocą protokołu BLU-Link. Obok miksera został zlokalizowany również rack, w którym znajduje się kilka urządzeń wykorzystywanych na co dzień przez pracujących tutaj realizatorów. Pierwszym z nich jest eliminator sprzężeń akustycznych DBX AFS2 z zaawansowanymi filtrami eliminującym sprzęgające częstotliwości w sposób niewpływający niekorzystnie na brzmienie. Drugim z urządzeń zamkniętych w szafie rack są odbiorniki bezprzewodowych mikrofonów. Został tutaj zainstalowany cyfrowy system AKG DSR 800 oraz dwa analogowe zestawy AKG WMS470.
Co ważne, wszystkie mikrofony pracują w zakresie pasma 500–600 MHz, dzięki czemu są przygotowane na cyklicznie zmniejszające się pasmo dostępnych do użytku przez branżę nagłośnieniową częstotliwości. To gwarancja, że nawet w przypadku kolejnych zmian w dostępnych pasmach mikrofony wciąż będą działały.
Jak przyznaje Andrzej Żychowicz, na co dzień zajmujący się w Hali 100-lecia KS Cracovia obsługą nagłośnienia i realizacją dźwięku w trakcie poszczególnych wydarzeń: „Olbrzymie wrażenie robi przede wszystkim cyfrowy system AKG DSR 800. Jest on praktycznie w pełni odporny na zakłócenia, gwarantuje doskonałą transmisję sygnału nawet przy dużych odległościach i odznacza się doskonałym brzmieniem”.
W szafie rack został także zastosowany odtwarzacz CD Tascam CD 200IL, cieszący się popularnością zarówno w obiektach sportowych, klubach fitness, jak i restauracjach. Na pierwszy rzut oka wygląda jak zwykły odtwarzacz, jednak uzbrojono go w bardzo przydatne rozwiązanie. Na panelu frontowym, obok tacki na płyty, znajduje się wysuwany dock ze złączem trzydziestopinowym i portem Lighting. Dzięki temu w łatwy sposób można tutaj podłączyć iPoda lub telefon z logo Apple, by odtwarzać muzykę z własnego urządzenia przenośnego.
Na samej górze racka zainstalowano panel BSS EC-8BV, który steruje procesorem BLU 100 i umożliwia sterowanie głośnością poszczególnych stref nagłośnieniowych oraz wyciszanie każdej z nich. Ze względu na fakt, że pomieszczenie dla realizatorów znajduje się za mocno izolującą szybą, dostarczono tutaj zestaw narzędzi umożliwiających odsłuch tego, co dzieje się w hali. W tej roli pracują monitory odsłuchowe JBL LSR305 oraz słuchawki zamknięte AKG K171.
Ogromną zaletą systemu jest również to, że jest on w pełni skalowalny i już wiadomo, że w przyszłości będzie rozwijany. Przykładowo dzięki zastosowaniu protokołu BLU Link w całej hali, bez trudu w znajdujących się przy boisku szafach będzie można zainstalować interfejs BSS BLU-BIB umożliwiający wpięcie ośmiu analogowych źródeł sygnału (np. laptopa, odtwarzacza przenośnego czy mikrofonu bezprzewodowego i przewodowego) i przesłanie ich z bardzo niską latencją do procesora oraz zestaw paneli EC-4BV lub EC-8BV, które pozwolą zarządzać dźwiękiem w poszczególnych strefach wprost z poziomu boiska, wykluczając w przypadku nieskomplikowanych imprez, konieczność angażowania realizatorów pracujących w obiekcie.
Jak przyznaje użytkownik, największą zaletą systemu nagłośnieniowego pracującego w hali jest to, że ma on bardzo duże możliwości, a jednocześnie jest niezwykle prosty w obsłudze.
Przestrzeń wielofunkcyjna
Hala 100-lecia KS Cracovia to obiekt prawdziwie wielofunkcyjny i oprócz areny sportowej znajdują się w nim również miejsca noclegowe, a także w pełni funkcjonalna sala konferencyjna. Jej nagłośnienie opiera się na rozwiązaniach marki JBL. Na dwóch bocznych ścianach zainstalowano po trzy kolumny JBL Control 25T-1, będące standardem w tego rodzaju przestrzeniach. Źródła te są wykorzystywane przede wszystkim do transmisji sygnałów z mikrofonów w trakcie spotkań, konferencji czy prezentacji.
Nie są to jednak jedyne źródła dźwięku zainstalowane w tej sali. Aby uniknąć sytuacji, w której dźwięk towarzyszący obrazowi wyświetlanemu na zlokalizowanym przed widzami ekranie dociera do uszu słuchaczy z sufitu bądź ze ścian bocznych, w sali zainstalowano również zestaw czterech szerokopasmowych kolumn z technologią Constant Beamwidth Technology w dwóch odsłonach. Pierwszą z nich jest model CBT 70J-1. Pracuje w nim szesnaście jednocalowych głośników wysokotonowych i cztery przetworniki niskotonowe. Taki zestaw zapewnia pasmo przenoszenia w zakresie od 60Hz do 20 kHz. Zastosowana technologia CBT zapewnia wysoką kierunkowość transmitowanego dźwięku z możliwością wyboru jednego z trzech trybów pokrycia: narrow (25°), broad (45°) oraz horizontal (150°). Aby zapewnić odpowiednie pasmo niskich częstotliwości, nad zestawami CBT70J-1 zainstalowano elementy CBT 70JE-1, każdy wyposażony w cztery niskotonowe przetworniki pięciocalowe, dzięki którym cały system oferuje pracę w zakresie pasma od 45 Hz do 20 kHz. Wszystkie znajdujące się w tej sali kolumny głośnikowe są zasilane za pomocą dwóch wzmacniaczy Crown XTi4002 oraz wzmacniacza CDi1000.
Sygnałami audio, podobnie jak w przypadku areny sportowej, zarządza procesor BSS BLU 100. W zależności od potrzeb do systemu mogą trafić sygnału z odtwarzaczy, komputerów przenośnych lub mikrofonów. Dla prezenterów, lektorów i prowadzących konferencje przygotowano dwa zestawy mikrofonów bezprzewodowych WMS470.
Do sali konferencyjnej dostarczono również zestaw rozwiązań wideo, pomocnych w realizacji typowych dla tej przestrzeni funkcji. W centralnym punkcie sali, pod sufitem pracuje laserowy projektor Sony VPL-PHZ 10, do którego sygnał jest przesyłany za pomocą protokołu DX Link z wykorzystaniem urządzeń AMX SDX-410DX, pełniących zarówno funkcje przełącznika czterech sygnałów HDMI, skalera, jak i transmitera. Wyświetlany z projektora obraz jest rzutowany na wspomniany już wcześniej ekran Avers SOLAR 45-25 MWP.
Całym systemem zarządza procesor sterujący AMX NX-2200, który umożliwia włączanie i wyłączanie projektora, ekranu oraz całego systemu audio. Poszczególne scenariusze zostały zaprogramowane w formie scen, które wywoływane są z dotykowego panelu sterującego MST-701. Znajdują się na nim również: regulacja głośności sygnałów z dwóch mikrofonów bezprzewodowych oraz regulacja głośności z komputera, który może być wpięty do systemu za pomocą złącz HDMI, DisplayPort lub VGA z analogowym połączeniem audio.
Podsumowanie
Przez wiele lat Kraków cierpiał na brak infrastruktury sportowej i kulturalnej. Dobrą passę na inwestycje z tych obszarów zapoczątkowała w 2011 roku TAURON Kraków Arena, teraz kontynuuje ją nowo powstała Hala 100-lecia KS Cracovia. To obiekt, który nie będzie konkurował ze starszym bratem, ponieważ jest znacznie mniejszy i przygotowany do zupełnie innych sportów i form aktywności. Co najważniejsze, jest w pełni przygotowany do tego, aby mogły się nim cieszyć również osoby niepełnosprawne. Jego świetna adaptacja akustyczna dobrze sprawdzi się w przypadku nagłaśnianych imprez, takich jak kabarety, koncerty czy spektakle teatralne. Nowa Hala KS Cracovia to nowoczesny, rodzinny i jednocześnie kameralny obiekt, chociaż niewielki rozmiarami, to o wielkim potencjale i możliwościach.
TEKST i ZDJĘCIA: Łukasz Kornafel, AVIntegracje
